tailieunhanh - Báo cáo khoa học: "DIỄN TẢ QUY LUẬT TỪ BIẾN CỦA ĐÁ BẰNG CƠ HỆ PHỨC TẠP"

Nguyễn Xuân Mãn Viện Cơ học Ứng dụng Tóm tắt : Trong kỹ thuật xây dựng công trình ngầm và khai thác mỏ cần đề cập đến các bài toán về biến dạng của đá theo thời gian. Bài viết đề cập đến biến dạng từ biến của đá thông qua mô hình lưu biến phức tạp gồm phần tử cơ hệ Hook mắc nối tiếp với mô hình Kelvin, được mắc nối tiếp với mô hình Kennedi và phần tử Saint-Vennant. | DIỄN TẢ QUY LUẬT TỪ BIẾN CỦA ĐÁ BẰNG CƠ HỆ PHỨC TẠP Nguyễn Xuân Mãn Viện Cơ học Ứng dụng Tóm tắt Trong kỹ thuật xây dựng công trình ngầm và khai thác mỏ cần đề cập đến các bài toán về biến dạng của đá theo thời gian. Bài viết đề cập đến biến dạng từ biến của đá thông qua mô hình lưu biến phức tạp gồm phần tử cơ hệ Hook mắc nối tiếp với mô hình Kelvin được mắc nối tiếp với mô hình Kennedi và phần tử Saint-Vennant. Đã rút ra các quy luật từ biến của đá ứng với các giá trị ứng suất thay đổi. I. Đặt vấn đề Trong xây dựng công trình mà đá làm nền như xây dựng công trình ngầm trong khai thác khoáng sản ở độ sâu trong lòng đất . .Chúng ta luôn gặp phải bài toán liên quan đến tính chất lưu biến của đất đá. Tính chất biến dạng của đất đá theo thời gian khi chịu tải là bài toán khá phức tạp trong cơ học đá. Đá có tính chất là phát triển biến dạng theo thời gian khi tải trọng tác động không đổi tính chất đó gọi là từ biến. Hiện tượng ứng suất giảm theo thời gian xảy ra trong đất đá khi biến dạng giữ nguyên không đổi được gọi là chùng ứng suất. Sau đây đề cập đến khả năng diễn tả tính từ biến của đá qua mô hình phức tạp được hình thành từ các mô hình cơ bản liên kết theo sơ đồ sau L H1 - H 2 I N - N 2 I SV1 - SV 1 Trong công thức 1 L - mô hình lưu biến phức tạp diễn tả tính chất biến dạng của đất đá. H1 H2 -Thành phần cơ bản Hook trong cơ hệ ứng với môđun đàn hồi E1 và E2 N1 N2 - Thành phần cơ bản Newton trong cơ hệ tương ứng với độ nhớt n1 và n2 SV StV2 - thành phần cơ bản Saint-vennant tương ứng với ứng suất giới hạn lâu dài ơ r và ứng suất giới hạn phá hủy ơ f ơ ứng suất nền tác động lên mô hình. Công thức này minh họa bằng hình vẽ 1. ơ ơ Hook 4--- Kelvin Kennedi Saint-Vennant M------h H 2 E2 N 2 2 -W- Ơ2 82 Ni h1 4 8 4 SV Hình 1 Mô hình lưu biến phức tạp SV H1 E maA 8 ơ3 8 3 ơ ơ ĩ Qua hình 1 có thể thấy cơ hệ được lắp ghép nối tiếp bởi các mô hình sau mô hình Hook mắc nối tiếp với mô hình Kelvin sau đó mắc nối tiếp với mô hình Kennedi và nối tiếp với mô hình Saint-Vennant.