tailieunhanh - CHẤN THƯƠNG CỘT SỐNG TUỶ SỐNG

Cột sống là trụ cột của bộ xương người, chịu sức nặng của đầu và trọng lượng toàn thân, là điểm tỳ của tứ chi qua khung chậu và bả vai, vừa mềm dẻo, vừa vững chắc, bao bọc và bảo vệ tuỷ sống. Tuỷ sống là một bộ phận thần kinh vô cùng quan trọng, tiếp nối với tiểu não và hành tuỷ, chi phối toàn bộ những hoạt động bình thường của cơ thể con người như: vận động, cảm giác, dinh dưỡng. cho nên khi bị chấn thương cột sống- tuỷ sống (CTCS-TS) thường có hậu quả. | CHẤN THƯƠNG CỘT SỐNG TUỶ SỐNG I. ĐẠI CƯƠNG 1. Đặt vấn đề Cột sống là trụ cột của bộ xương người chịu sức nặng của đầu và trọng lượng toàn thân là điểm tỳ của tứ chi qua khung chậu và bả vai vừa mềm dẻo vừa vững chắc bao bọc và bảo vệ tuỷ sống. Tuỷ sống là một bộ phận thần kinh vô cùng quan trọng tiếp nối với tiểu não và hành tuỷ chi phối toàn bộ những hoạt động bình thường của cơ thể con người như vận động cảm giác dinh dưỡng. cho nên khi bị chấn thương cột sống- tuỷ sống CTCS-TS thường có hậu quả nặng nề tỷ lệ tử vong cao nhất là tổn thương tuỷ cổ tàn phế nhiều chẩn đoán và điều trị còn gặp nhiều khó khăn. Dịch tễ CTCS-TS chiếm 4-6 trong các loại chấn thương Atonets 1980 . Theo thống kê ở Mỹ 1980 hàng năm có người bị CTCS-TS tỷ lệ tử vong trước khi vào viện là bệnh nhân BN . Tần suất gặp CTCS-TS ở Mỹ là 53 4 người 1 triệu dân ở Pháp là 20 người 1 triệu dân. Nguyên nhân tai nạn giao thông TNGT tai nạn lao động TNLĐ và hay gặp ở các nước phát triển. Cơ chế chấn thương trực tiếp vết thương hoặc lực va đập chỗ nào nơi đó bị tổn thương chấn thương gián tiếp ép theo trục gấp-ưỡn quá mức xoay quá mức ép bên. . Trên một BN cùng một lúc có thể có nhiều cơ chế tham gia làm diễn biến của bệnh thêm phức tạp hoặc từng vùng cột sống cổ thấp cổ cao. lưng thắt lưng do đặc điểm giải phẫu khác nhau cơ chế gián tiếp có khác nhau. Đây là một vấn đề đòi hỏi sự quan tâm của nhiều chuyên ngành nội thần kinh ngoại thần kinh chấn thương chỉnh hình vật lý trị liệu tâm lý học y học. Sự giúp đỡ của toàn thể cộng đồng xã hội của gia đình đặc biệt là nỗ lực to lớn của bản thân BN mới có thể cứu rỗi người bệnh qua cơn hiểm nghèo và đưa BN hoà nhập xã hội trong hoàn cảnh thương tật mới. 2. Lịch sử nghiên cứu bệnh - Từ năm trước công nguyên tác giả Edwinsmit đã mô tả BN bị liệt 2 chi dưới do CTCS-TS. - Hypocrat 460-377 trước công nguyên đã đề ra phương pháp kéo dãn để điều trị CTCS-TS. - Paul 620-690 cắt cung sau để giải phóng chèn ép tuỷ. - Ambroise Pare 1564-1598 đưa ra .