tailieunhanh - Mắm tôm và dịch tả: phân biệt yếu tố nguy cơ và nguyên nhân

Mắm tôm và dịch tả: phân biệt yếu tố nguy cơ và nguyên nhân Nguyễn Văn Tuấn Dựa vào quan sát rằng có đến 80% bệnh nhân tiêu chảy cấp (hay nói chính xác hơn là bệnh tả) từng ăn thịt chó và mắm tôm trước khi mắc bệnh, các giới chức y tế cho rằng mắm tôm là “nghi can” số một gây nên dịch tiêu chảy mà đến nay đã ảnh hưởng đến hơn 1000 người. Dù con số chính xác vẫn còn trong vòng nghi ngờ và dù mối liên hệ giữa bệnh dịch tả và mắm tôm. | 1 3 J V A 1 i 1 K 1 K i Ả. J Ẵ. A Măm tôm và dịch tả phân biệt yêu tô nguy cơ và nguyên nhân Nguyễn Văn Tuấn Dựa vào quan sát rằng có đến 80 bệnh nhân tiêu chảy cấp hay nói chính xác hơn là bệnh tả từng ăn thịt chó và mắm tôm trước khi mắc bệnh các giới chức y tế cho rằng mắm tôm là nghi can số một gây nên dịch tiêu chảy mà đến nay đã ảnh hưởng đến hơn 1000 người. Dù con số chính xác vẫn còn trong vòng nghi ngờ và dù mối liên hệ giữa bệnh dịch tả và mắm tôm vẫn chưa rõ ràng các giới chức y tế đã vội vã có biện pháp mạnh như ngưng sản xuất và vận chuyển mắm tôm trong nội tỉnh cũng như ra tỉnh ngoài thậm chí tạm cấm sử dụng món ăn quốc hồn quốc túy này Tôi e rằng tập trung việc kiểm soát và can thiệp vào một yếu tố mắm tôm như thế có thể dẫn đến sai lầm về chiến lược phòng bệnh vì các yếu tố quan trọng khác như nguồn nước và thói quen vệ sinh hay thiếu vệ sinh cá nhân có thể bị sao lãng hay xem nhẹ. Nguyên nhân và yêu tô nguy cơ Trước hết cần nhắc lại một số định nghĩa và khái niệm dịch tễ học không phải lên lớp đâu mà chỉ muốn nhắc vì có thể chúng ta quên . Nguy cơ risk mắc bệnh là xác suất một cá nhân mắc bệnh trong một thời gian phơi nhiễm nhất định ở một cộng đồng dân số. Nguyên nhân cause là yếu tố sinh học trực tiếp gây nên bệnh. Chẳng hạn như vi khuẩn V. cholerae trực tiếp gây bệnh dịch tả. Yếu tố nguy cơ risk factor là một yếu tố -- qua các cơ chế gián tiếp hay trực tiếp -làm tăng nguy cơ mắc bệnh của một cá nhân. Chẳng hạn như uống nước bị ô nhiễm không đun sôi là một yếu tố nguy cơ mắc bệnh dịch tả. Một yếu tố nguy cơ có thể là một nguyên nhân nhưng cũng có thể không phải là nguyên nhân gây bệnh. Một yếu tố nguy cơ được xem là nguyên nhân nếu hội đủ 5 điều kiện sau đây sinh học mối liên hệ giữa yếu tố nguy cơ và bệnh phải có cơ sở sinh học như gien biến thể DNA đột biến DNA dinh dưỡng . thời gian phơi nhiễm yếu tố nguy cơ phải xảy ra trước khi bệnh xảy ra liên hệ theo tính liều lượng người bị phơi nhiễm yếu tố nguy cơ càng cao có nguy cơ mắc bệnh càng .