tailieunhanh - GIÁO TRÌNH KINH TẾ QUẢN LÝ - CHƯƠNG 7

I. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG TY ĐA QUỐC GIA 1. Định nghĩa công ty đa quốc gia Hood và Young (1979) cho rằng công ty đa quốc gia có thể định nghĩa là: một công ty sở hữu (toàn bộ hay một phần), kiểm soát và quản lý các tài sản tạo ra thu nhập | Global Advanced Master Business Aministration Chương VII CÔNG TY ĐA QUỐC GIA I. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG TY ĐA QUỐC GIA 1. Định nghĩa công ty đa quốc gia Hood và Young 1979 cho rằng công ty đa quốc gia có thể định nghĩa là một công ty sở hữu toàn bộ hay một phần kiểm soát và quản lý các tài sản tạo ra thu nhập ở nhiều hơn một quốc gia. Người ta lập luận rằng định nghĩa nên hạn chế hơn chẳng hạn chỉ bao gồm các doanh nghiệp có quy mô lớn hơn một mức nhất định hoặc bằng việc loại bỏ sở hữu thiểu số ở nước ngoài hoặc bằng việc loại ra những doanh nghiệp có hoạt động ở chỉ hai quốc gia. Tuy nhiên nếu theo định nghĩa hạn chế sẽ có thể loại bỏ những hiện tượng quan trọng và thú vị. Ở đây chúng ta sẽ vận dụng định nghĩa rộng. 2. Tầm quan trọng của hoạt động đa quốc gia Theo Dunning vào cuối năm 1978 giá trị ghi sổ của đầu tư nước ngoài ở các quốc gia buôn bán chủ yếu trên thế giới lên đến 400 tỷ đôla Mỹ. Theo Uỷ ban của Cộng đồng kinh tế Châu Âu thì 260 công ty đa quốc gia lớn nhất đã thuê hơn 25 triệu người vào năm 1973. Các chỉ số cho thấy doanh thu của một số công ty lớn nhất còn lớn hơn tổng sản phẩm quốc nội GDP của một số quốc gia. 3. Sơ lược về lịch sử của công ty đa quốc gia Theo Ghertman và Allen 1984 thì công ty đa quốc gia đầu tiên là . Cockerill Steelworks được thành lập vào năm 1815. Các công ty đa quốc gia đầu tiên hầu hết là ở châu Âu và bao gồm cả những doanh nghiệp vẫn có cái tên riêng của hộ gia đình như British American Tobacco Lever Brothers Michelin và Nestle . Phạm vi địa lý của nhiều công ty này phản ánh sự phân phối ảnh hưởng thuộc địa và một phần đáng kể các công ty đa quốc gia nằm trong các liên kết ngược trở lại nông nghiệp và khoáng sản ở các thuộc địa nhằm mục đích là nguyên liệu thô sẽ được chế biến ở nước đế quốc để bán trong nước hoặc xuất khẩu. Có nhiều công ty đa quốc gia như thế trước Chiến tranh thế giới thứ hai nhưng chúng thường chỉ hạn chế ở kiểu hoạt động đã mô tả trên và không thể coi là có đặc điểm cơ bản trên trường thế giới. .