tailieunhanh - Báo cáo khoa học: Sự đổi mới quan niệm nghệ thuật về con người trongs truyện ngắn Nguyễn Khải sau năm 1975

Nguyễn Khải tên thật là Nguyễn Mạnh Khải, sinh ngày 3 tháng 12 năm 1930 tại Hà Nội. Quê nội ở thành phố Nam Định nhưng tuổi nhỏ sống ở nhiều nơi. Đang học trung học thì gặp Cách mạng tháng Tám. Trong Kháng chiến chống Pháp, Nguyễn Khải gia nhập tự vệ chiến đấu ở thị xã Hưng Yên, sau đó vào bộ đội, làm y tá rồi làm báo. Bắt đầu viết văn từ những năm 1950, được chú ý từ tiểu thuyết Xung đột (phần I năm 1959, phần II năm 1962) | sự DỔI MÚI QUAN NIÊM NGHỆ THUẬT VÈ CON NGirớl TRONG TRUYỆN NGĂN NGUYÊN KHẢI SAU 1975 o ThS. ĐẶNG THỊ MẦY Đổi mới là vấn đề tất yếu là nhu cầu cần thiết cho sự tồn tại và phát triển của văn học VH . Đổi mói VH bao giờ cũng bắt nguồn từ những đòi hỏi khách quan cùa đời sống xã hội và đòi hỏi cùa bàn thân VH. Trong sự chuyển biên chung của VH thời đại mình truyện ngắn sau 1975 của nhà văn Nguyễn Khải bộc lộ rõ sự đổi mới ở nhiều phương diện mà dễ nhận thấy nhất là đổi mới trong quân niệm nghệ thuật QNNT về con người CN . 1. QNNT về CN là cốt lõi tư tưởng là thước đo sự tiến bộ nghệ thuật của một nhà vân Nó là cách cât nghĩa của VH đối với CN. BỎ qua QNNT về CN sẽ dẫn đến hiểu giàn đơn bàn chất phàn ánh của vân nghệ. Hoặc là đồng nhốt tư tưởng sáng tác với thế glớl quan hg thấp yêu cổu sáng tạo cùa tư tưởng nghệ thuột thổm mĩ cùa tác giâ cho rồng nhà vân chỉ có tâm hồn là đủ. Hoặc rút gọn tiêu chuấn của tính chân thực vào một điếm là tà giống hay không giống so với đối tượng và như vây kết quà cũng xem nhẹ val trò sáng tọo nghệ thuột của nhà vân 1 Qua tác phẩm người ta có thể tìm thốy một QNNT nào đó cùa tác giâ về CN. Theo quan điểm cùa thi pháp học QNNT về CN là một trong những yếu tố cơ bân then chốt nhốt của chinh thể nghệ thuột. Nó góp phần chl phối tính độc đáo của chỉnh thể ây DÓ thế glól quan lí tưởng thổm mĩ và cá tính sáng tọo khác nhau mà mỗl nhà vân có một cách lựa chọn và thể hiện nhân vột riêng. Nếu các nhà vân Tự lực vân đoàn quan niệm CN lí tưởng là CN ál tình CN áo vọng thì các nhà vân hiện thực quan tâm đến CN đời thường lao động khô đau. Còn trong vân học Việt Nam 1945 - 1975 quan niệm gổn bó vởl cuộc sống để nêu gương về CN ỉà một nội dung nểi bột. Chính từ quan niệm này CN trong VH đà được nhìn chu yếu dưới góc độ sử thi được nhìn nhận câm thụ đánh glá trong quan hệ cộng dồng theo tình cỏm và lợi ích cộng đồng. Một sự thay ớô ì phát triển có tính chât hệ hình trong QNNT về CN phái chờ dến VH Việt Nam thời đối mới mà thể loại hội tụ rõ nhất sự phát