tailieunhanh - Hướng dẫn thiên văn học phần 5

e) Ở Bắc chí tuyến: φ = 23o27’ Tại bắc chí tuyến ngày hạ chí δ = 23o27’ Mặt trời qua kinh tuyến trên ngay tại thiên đỉnh, ta gọi là ngày tròn bóng. | e Ở Bắc chí tuyến ọ 23o27 Tại bắc chí tuyến ngày hạ chí ỗ 23o27 Mặt trời qua kinh tuyến trên ngay tại thiên đỉnh ta gọi là ngày tròn bóng. f Từ Bắc chí tuyến đến xích đạo Xích vĩ Mặt trời thỏa mãn điều kiện có lặn có mọc nên có ngày đêm đầy đủ khoảng 365 lần trong năm. Độ dài ngày đêm thay đổi theo mùa. Mặt trời qua kinh tuyến trên lúc ở nam lúc ở bắc thiên đỉnh. Nó ở đúng thiên đỉnh tròn bóng hai lần trong năm vào những ngày xích vĩ Mặt trời bằng vĩ độ địa lý nơi quan sát. Hình 65 Ví dụ Hà nội ọ 21o tròn bóng 27 V và 18 VII HCMC ọ 10o30 tròn bóng 17 IV và 28 VIII g Tại xích đạo ọ 0o Ngày tròn bóng ỗ 0o độ dài ngày luôn bằng đêm. Một năm Mặt trời giao động quanh thiên đỉnh một góc 2s 2x23o27 46o54 . z A Q Hình 66 3. Các đới khí hậu. Ta thấy nhiệt lượng ánh sáng thu được ở một nơi Trái đất phụ thuộc vào xích vĩ Mặt trời và vĩ độ nơi quan sát E Eocosi. Do vậy cùng một ngày nhiệt lượng ở các nơi trên Trái đất thu được khác nhau tạo nên những đới khí hậu khác nhau. C On đôi -e -23 27 On đôi e 23 27 Nhiệt đđi Hàn đđi 66 33 Hàn đđi -66 33 Hình 67 Ví dụ Xét ngày thu phân ỗ 0o E Eocosọ Ở địa cực ọ 90o E 0 Ở xích đạo ọ 0o E Eo Do vậy ở xích đạo nóng hơn ở địa cực. - Người ta chia các đới khí hậu như sau hình 67 0 từ - 23o27 đến 23o27 Nhiệt đới ọ từ 23o27 đến 66o33 Ôn đới ọ từ 66o33 đến 90o Hàn đới III. CƠ SỞ TÍNH THỜI GIAN. Trong sinh hoạt đời sống sản xuất con người từ xa xưa đã tìm cách ghi nhận các sự kiện theo thời gian. Họ sớm nhận thấy qui luật diễn biến tuần tự lặp lại một cách chính xác của ngày đêm - mùa màng và dựa vào đó làm cơ sở để tính thời gian. Mỗi một dân tộc có thể có những cách tính thời gian khác nhau nhưng tựu trung đều dựa vào các qui luật chuyển động của sao Mặt trời Mặt trăng là những cái chuẩn ít thay đổi. Ở chương này ta sẽ xét các đơn vị thời gian liên quan tới Mặt trời và sao. - Với khoảng thời gian dài người ta thường lấy đơn vị năm bốn mùa hay năm xuân phân tức thời gian giữa hai lần liên tiếp Mặt trời qua điểm xuân phân Y. 1 nămxp 365 2422 .