tailieunhanh - LÀM KHOA HỌC

Khi đã có hàng chục tiến sĩ, hàng nghìn phó tiến sĩ[i], hàng chục vạn người có trình độ Đại học, thì đất nước đã có cái lót ở dưới cùng nền văn minh, làm móng vững chắc cho ngôi nhà khoa học được xây dựng trên nền tảng ấy. Chúng ta đã qua thời kỳ đổ móng ồ ạt và bây giờ đã đến lúc xây dựng có lớp lang, nghĩa là phải có cách tổ chức thích hợp. Trong bài này, tôi chỉ bàn tới cách tổ chức thích hợp với những người làm khoa học. . | LÀM KHOA HỌC . Hồ Ngọc Đại Khi đã có hàng chục tiến sĩ hàng nghìn phó tiến sĩ i hàng chục vạn người có trình độ Đại học thì đất nước đã có cái lót ở dưới cùng nền văn minh làm móng vững chắc cho ngôi nhà khoa học được xây dựng trên nền tảng ấy. Chúng ta đã qua thời kỳ đổ móng ồ ạt và bây giờ đã đến lúc xây dựng có lớp lang nghĩa là phải có cách tổ chức thích hợp. Trong bài này tôi chỉ bàn tới cách tổ chức thích hợp với những người làm khoa học. Thuật ngữ làm ở đây tôi hiểu một cách dân dã nhất như làm ruộng. Nhà khoa học trước hết phải luôn luôn là người làm tự làm lấy chứ không phải khuyên người khác làm làm một cách thực sự thực tiễn trong điều kiện kinh tế - xã hội thực tế có trong tay chứ không phải trên những điều kiện giá như . Vì vậy tôi cho rằng những người làm khoa học hãy tìm những cách khác nhau trên cùng những điều kiện thực tế như nhau. Vấn đề là cách làm. Một cách làm cho một hiệu quả tối ưu theo nguyên lý của nó nguyên lý sản xuất nông nghiệp nguyên lý đại công nghiệp . Người nông dân lão luyện nhất chỉ có thể đạt năng suất cao nhất như làm phần ruộng 5 . Nhưng lịch sử tiến lên không phải bằng cách biến mọi cánh đồng thành ruộng 50 trái lại phải làm cách khác. Nhà khoa học làm ruộng khác người nông dân giàu kinh nghiệm làm ruộng chính là ở cách làm ở nguyên lý làm. Đương nhiên cách làm mới có cơ sở lịch sử là cách làm cũ nhưng không phải nống nó lên hay đôn nó lên cao hơn mà là xây lên trên nền tảng ấy một nguyên lý mới - mới đến mức hình như trái ngược với kinh nghiệm cũ. Thí dụ mấy ngàn năm rồi bà con ta quen mỗi năm gặt hai ba bốn lần nay có thể tin được chăng thứ bảy nào cũng là ngày hội gặt Một năm 52 vụ gặt Kinh nghiệm của bà con ta ngay từ đầu đã coi cái ý nghĩ về 52 vụ gặt trong một năm đã là không đứng đắn thì nói chi đến làm. Vây nên chỉ có một số ít rất ít ít lắm những người dám nghĩ đến chuyện ngược đờí ấy. Mỗi cá nhân phải dám nghĩ rồi mới dám làm. Còn như muốn thuyết phục bà con ta không cứ gì nông dân đâu thì không phải nói lý .