tailieunhanh - CHUNG QUANH KHÁI NIỆM TẦM ĐÓN NHẬN CỦA H. JAUSS

Tìm hiểu lý thuyết tiếp nhận văn chương hiện đại, cố nhiên phải tiếp cận với một trong những khái niệm then chốt là tầm đón nhận (erwahrtungshorizont) mà có người dịch là tầm đón đợi, chân trời đón đợi, hay tầm kỳ vọng. Đây là thuật ngữ được nhà Mỹ học tiếp nhận người Đức H. Jauss tiếp thu từ K. Mannheim trong cuốn sách được nhà nghiên cứu này công bố vào năm 1958. | CHUNG QUANH KHÁI NIỆM TẦM ĐÓN NHẬN CỦA H. JAUSS . Phạm Quang Trung Tìm hiểu lý thuyết tiếp nhận văn chương hiện đại cố nhiên phải tiếp cận với một trong những khái niệm then chốt là tầm đón nhận erwahrtungshorizont mà có người dịch là tầm đón đợi chân trời đón đợi hay tầm kỳ vọng. Đây là thuật ngữ được nhà Mỹ học tiếp nhận người Đức H. Jauss tiếp thu từ K. Mannheim trong cuốn sách được nhà nghiên cứu này công bố vào năm 1958. Nhưng phải thấy là H. Jauss đã phát triển và mở rộng thêm nhiều. 1. Cách hiểu khái niệm tầm đón nhận Như nhiều người đã biết cùng với W. Iser H. Jauss là một trong những tên tuổi nổi bật nhất của Trường phái mỹ học tiếp nhận Konstanz. Khái niệm tầm đón nhận được ông xem là một trong những khái niệm nền tảng cho học thuyết của mình hiện tồn tại nhiều cách giải thích và cách hiểu có phần khác nhau. Nhà nghiên cứu Phương Lựu giảng giải . Ông H. Jauss sử dụng với hàm nghĩa là những nhu cầu và trình độ thưởng thức kết tinh từ kinh nghiệm sống hứng thú lý tưởng của mỗi một người đọc 1 . Trong khi nhà nghiên cứu Nguyễn Văn Dân lại viết Khái niệm công cụ cơ bản của Jauss là khái niệm tầm đón nhận của công chúng độc giả tức là trình độ kiến thức văn hóa - văn học của công chúng 2 . Có lần ông đã dẫn ý kiến giải thích khái niệm tầm đón nhận của H. Jauss như sau Nó bao gồm một tập hợp các quy chuẩn thẩm mỹ có thể tái lập được của một công chúng văn học xác định nó có thể và cần phải điều chỉnh được về mặt xã hội học tùy theo những khuynh hướng đặc thù của các tập đoàn tầng lớp hoặc giai cấp khác nhau và có thể đối chiếu được với những quyền lợi và nhu cầu của tình trạng lịch sử và kinh tế chi phối chúng 3 . Riêng nhà nghiên cứu Nguyễn Thanh Hùng thì hiểu Tầm đón nhận bao gồm cả những hiểu biết về các hình thức biểu hiện văn học khác nhau những kinh nghiệm nghệ thuật được lưu truyền và những tri thức khác có liên quan đến văn học để một lúc nào đó những trữ lượng sẽ biến thành hiện thực tinh thần khi người đọc gặp những tác phẩm