tailieunhanh - BỆNH SỐT RÉT ( MALARIA ) (Kỳ 1)

Sốt rét (SR) là một bệnh lây theo đường máu, do ký sinh trùng (KST) SR được truyền từ người bệnh sang người lành bởi muỗi Anopheless; bệnh lưu hành địa phương và có thể phát thành dịch. Đặc điểm lâm sàng: sốt thành cơn có chu kỳ, với 3 giai đoạn: rét, nóng, vã mồ hôi, kèm theo thiếu máu, lách to. Có nhiều thể bệnh: thể mang KST lạnh, thể cụt, thể thông thường điển hình, sốt rét ác tính, sốt rét đái huyết cầu tố. . Mầm bệnh: . KSTSR: là một đơn bào, họ Plasmodidae, lớp. | BỆNH SỐT RÉT MALARIA Kỳ 1 1. Đại cương . Định nghĩa Sốt rét SR là một bệnh lây theo đường máu do ký sinh trùng KST SR được truyền từ người bệnh sang người lành bởi muỗi Anopheless bệnh lưu hành địa phương và có thể phát thành dịch. Đặc điểm lâm sàng sốt thành cơn có chu kỳ với 3 giai đoạn rét nóng vã mồ hôi kèm theo thiếu máu lách to. Có nhiều thể bệnh thể mang KST lạnh thể cụt thể thông thường điển hình sốt rét ác tính sốt rét đái huyết cầu tố. . Mầm bệnh . KSTSR là một đơn bào họ Plasmodidae lớp Protozoa loài Plasmodium. Có 4 loài KSTSR ở người P. falciparum P. vivax P. ovale P. malariae riêng P. malariae thấy ở cả những khỉ lớn châu Phi. . Chu kỳ phát triển KSTSR có chu kỳ vô tính ở người và chu kỳ hữu tính ở muỗi. Chu kỳ vô tính có 2 giai đoạn - Giai đoạn trong gan còn gọi giai đoạn tiền hồng cầu thoa trùng do muỗi truyền sẽ qua máu trong thời gian ngắn 30 phút rồi vào nhu mô gan phân chia thành các merozoite gan tiểu thể hoa cúc từ đó lại xâm nhập vào máu. Với P. falciparum thoa trùng phát triển nhanh thành merozoite gan rồi vào máu hết trong thời gian ngắn với P. vivax và P. ovale một số thoa trùng ở lại gan dưới dạng thể ngủ hypnozoite và sau 1-6 tháng hoặc lâu hơn mới phát triển thành merozoite gan để vào máu. - Giai đoạn trong máu giai đoạn hồng cầu các merozoite gan xâm nhập vào hồng cầu phát triển qua thể nhẫn sau thành thể tư dưỡng non già thể phân liệt cuối cùng phá vỡ hồng cầu và các merozoite hồng cầu từ trong thể phân liệt được giải phóng ra ngoài một số xâm nhập vào hồng cầu khác một số phát triển thành thể hữu tính giao bào đực và cái - gametocyte . Chu kỳ hữu tính ở muỗi Giao bào được muỗi Anopheles hút vào dạ dày sẽ phát triển thành giao tử gamete sau thành hợp tử zygote và trứng di động ookinete . Ookinete chui qua thành dạ dày và phát triển ở mặt ngoài dạ dày thành trứng oocyste oocyste lớn lên vỡ ra và giải phóng thoa trùng cuối cùng thoa trùng di chuyển về tuyến nước bọt của muỗi để tiếp tục truyền vào người khi muỗi đốt .