tailieunhanh - BÁN HẠ (Kỳ 5)

Tham khảo: Khi dùng Bán hạ phải đem ngâm nước nóng chừng nửa ngày cho hết nhớt nếu không sẽ còn độc uống vào ngứa cổ không chịu được, trong các Bài thuốc người ta thường dùng Bán hạ kèm theo Sinh khương vì Sinh khương chế được độc của nó (Bản Thảo Cương Mục). + Công dụng Bán hạ rất nhiều nhưng chủ yếu là tiêu đàm nhưng chủ yếu cốt là chữa khí nghịch nhưng có chất táo chứng ho mà đàm sáp không nên dùng, sở dĩ lợi được tiểu tiện là cốt ở chỗ chữa. | BÁN HẠ Kỳ 5 ATham khảo Khi dùng Bán hạ phải đem ngâm nước nóng chừng nửa ngày cho hết nhớt nếu không sẽ còn độc uống vào ngứa cổ không chịu được trong các Bài thuốc người ta thường dùng Bán hạ kèm theo Sinh khương vì Sinh khương chế được độc của nó Bản Thảo Cương Mục . Công dụng Bán hạ rất nhiều nhưng chủ yếu là tiêu đàm nhưng chủ yếu cốt là chữa khí nghịch nhưng có chất táo chứng ho mà đàm sáp không nên dùng sở dĩ lợi được tiểu tiện là cốt ở chỗ chữa khí kiệt mà làm cho khí thông lợi. Chữa về bệnh gì cũng một mẻ là thông khí và giáng khí nhất là chứng mửa thì rất thường dùng vì lạnh hợp với thuốc ấm ôn nóng hợp với thuốc mát lương bệnh gì có chứng mửa là dùng được. Đàn bà có thai phải kiêng dùng Bán hạ nhưng nếu có chứng mửa vẫn có thể cho uống được Bách Hợp . Uông Cơ nói rằng Tỳ vị thấp nhiệt nước dãi hóa thành đờm không có Bán thì không chữa được nếu thay bằng Bối mẫu thì chỉ ngửa đầu chịu chết mà thôi Lý Thời Trân cũng nói rằng Tỳ không có thấp lưu trệ lại thì không có đờ cho nên tỳ là nguồn sinh ra đờm. Bán hạ trị được đờm là vì thế chất nó trơn hoạt vị cay tính ấm trơn hoạt thì nhuận cay ấm thì tán mà cũng nhuận được cho nên hành được thấp mà không thông đại tiện lợi khí cũng tiết tiểu tiện vì thế nói vị cay thì tán khí hóa như vậy. Đơn khê bảo Bán hạ có khả năng làm cho đại tiện nhuận mà tiểu tiện dài. Thành vô kỷ nói Bán hạ hành thủy khí mà nhuận thận táo. Bài Bán Lưu Hoàn của sách Cục phương chính người gìa hư bế là dùng vào tính trơn nhuận của nó. Tục thường cho Bán hạ là táo không biết rằng lợi thủy trừ thấp mà làm cho thổ táo chứ không phải tính nó táo vậy. Có điều không phải là chứng tà khí thấp nhiệt mà dùng nó thì lại làm cho mất tân dịch thêm thực không thích hợp. Trường hợp nên dùng thì cứ dùng đúng như Nội Kim đã dạy Nên phạm thì cứ phạm cũng như không phạm. Người xưa dùng Bán hạ có 3 điều cấm là Bệnh huyết bệnh khát và bệnh ra mồ hôi nhưng nó có công ngăn trị được nôn mửa là thuốc của trúc dương minh trừ đàm là thuốc của Túc thiếu dương Giúp .