tailieunhanh - KHOÁNG SÉT - ( TIẾP THEO ) CHƯƠNG 6 THÀNH PHẦN KHOÁNG SÉT ẢNH HƯỞNG ĐẾN MỘT SỐ TÍNH CHẤT CỦA ĐẤT

Chúng tôi cho rằng vấn đề DTHT của các loại đát và đặc biệt yếu tố ảnh hưởng đến chỉ tiêu này ( thành phần khoáng sét hoặc chất hữu cơ) được các tác giả quan tâm vì đó là cơ sở quan trọng không chỉ đánh giá độ phì thực tế của đất mà còn định hướng đúng biện pháp tăng DTHT đất, hoặc tăng hoăc cải tạo thành phần khoáng sét đất là chính nếu % DTHT đất do khoáng sét quyết định, hoặc chú trọng | Ch−¬ng 6 Thµnh phÇn kho¸ng sÐt ¶nh h−ëng ®Õn mét sè tÝnh chÊt cña ®Êt I. Kho¸ng sÐt liªn quan mËt thiÕt ®Õn dung tÝch hÊp thu ®Êt HiÖn nay nhiÒu nhµ thæ nh−ìng vµ n«ng ho¸ häc trªn thÕ giíi còng nh− cña n−íc ta khi xÐt ®Õn c¸c yÕu tè ®é ph× nhiªu thùc tÕ cña ®Êt ®Òu c«ng nhËn r»ng dung tÝch hÊp thu ®Êt (DTHT = T ldl/100g ®Êt) tøc kh¶ n¨ng hÊp thu cation cña keo ®Êt lµ mét trong c¸c yÕu tè ®é ph× quan träng nhÊt. §Êt cã DTHT cao, ®Æc biÖt lµ tæng cation kiÒm vµ kiÒm thæ cao (S) sÏ lµm t¨ng kh¶ + ++ + ++ n¨ng hÊp phô trao ®æi. C¸c cation dinh d−ìng cho c©y K , Ca , NH4 . Mg sÏ cung cÊp dÔ dµng dinh d−ìng cho c©y khi trong dung dÞch ®Êt thiÕu thøc ¨n hoÆc sÏ gi÷ l¹i thøc ¨n thõa c©y kh«ng dïng hÕt (do míi bãn ph©n hoÆc khi trong ®Êt cã qu¸ tr×nh kho¸ng ho¸ chÊt h÷u c¬ m¹nh) (Rusler 1967; Mehlich 1960; Pagel 1967). Do ®ã th«ng qua DTHT ®Êt, ng−êi ta ®¸nh gi¸ ®−îc kh¶ n¨ng cung cÊp dinh d−ìng cña c¸c lo¹i ®Êt cho c©y trång còng nh− nhu cÇu vµ hiÖu lùc cña ph©n bãn cho c©y ®èi víi tõng lo¹i ®Êt (Pagel 1981). Trong chuyªn ®Ò dinh d−ìng gièng lóa, NguyÔn Vy (1986) còng nhËn ®Þnh r»ng ®èi víi mét gièng lóa cô thÓ th× viÖc x¸c ®Þnh mét yÕu tè ®é ph× chñ ®¹o cña ®Êt cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh vµ theo t¸c gi¶ th× yÕu tè chñ ®¹o ®ã lµ DTHT. §· tõ l©u c¸c nhµ ho¸ häc vµ thæ nh−ìng kh¸m ph¸ ra kh¶ n¨ng hÊp phô vµ trao ®æi cation cña ®Êt lµ do c¸c keo ®Êt (keo v« c¬ hoÆc h÷u c¬) còng nh− phøc hÖ keo quyÕt ®Þnh (Matson 1938; Merozob 1939; Gedreiz 1955; Tidin 1958; Goocbunop 1959), trong ®ã keo ©m, phÇn lín lµ keo sÐt vµ keo mïn hÊp phô chñ yÕu lµ c¸c cation. Gedreiz gäi sù hÊp phô ion cña ®Êt lµ sù hÊp phô lý ho¸ häc vµ tæng c¸c cation hÊp phô trao ®æi trong ®Êt gäi lµ dung tÝch hÊp thu cña ®Êt, phô thuéc chñ yÕu vµo hµm l−îng vµ thµnh phÇn kho¸ng sÐt, hµm l−îng vµ chÊt l−îng chÊt h÷u c¬. C¸c keo h÷u c¬ cña ®Êt cã DTHT lín h¬n lµ c¸c keo v« c¬, vÝ dô nh− T cña axit humic lµ 350 ldl/100g keo cßn T cña Montmorillonit chØ 80-12- ldl/100g (Goocbunop 1974), song trong thùc tÕ cho thÊy r»ng