tailieunhanh - LITIGATION -VAI TRÒ XÂY DỰNG ÁN LỆ CỦA CỦA TÒA ÁN ( Luật sư Lê Công Định)

Hệ Thống tòa án Việt Nam hiện tại được tổ chứ và vận hành thuần túy. tạo cho tòa án đòi hỏi phải có sự điều chỉnh cách diễn . viên trong xã hội đều được thực hiện trong khuôn khổ ứng xử đã được xác lập như một tiền lệ. . | LITIGATION VAI TRÒ XÂY DỰNG ÁN LỆ CỦA CỦA TÒA ÁN (Bản Tin Đoàn Luật Sư TP. Hồ Chí Minh, Số 8, ngày 26/7/2003) Luật Sư Lê Công Định Hệ thống tòa án Việt Nam hiện tại được tổ chức và vận hành thuần túy như một thành phần của bộ máy công quyền hơn là cơ quan tư pháp với vai trò duy trì công lý trong một cộng đồng có nhiều quyền lợi đa dạng. Tuy hành xử quyền tài phán, một trong ba quyền nền tảng của hệ thống quyền lực quốc gia, tòa án lại hoạt động như một cơ quan hành pháp, và các thẩm phán cũng chỉ đơn thuần là những công chức mẫn cán của bộ máy công quyền đó. Hệ quả của quan niệm “hành pháp hóa” hệ thống tòa án là hoạt động của thẩm phán bị giới hạn trong phạm vi hẹp của việc áp dụng, thường máy móc và thiếu uyển chuyển, các đạo luật do cơ quan lập pháp ban hành để xét xử. Điều này vô tình tước mất trọng trách “cao cả” hơn mà lẽ ra tòa án phải gánh vác, đó là xác lập một khuôn khổ ứng xử cho mọi hành vi của các thành viên trong xã hội. Phán quyết của tòa án hiện nay thường thiếu chiều sâu và sự uyên bác trong nhận định và phân tích các vấn đề pháp lý cụ thể. Một số thẩm phán đôi khi phải đưa ra những lời giáo huấn về đạo đức không cần thiết cho bị cáo hoặc các bên tranh chấp nhằm khỏa lấp khiếm khuyết đó. Trả lại vai trò năng động và sáng tạo cho tòa án đòi hỏi phải có sự điều chỉnh cách diễn giải nguyên tắc “khi xét xử thẩm phán chỉ tuân theo luật pháp”. Luật pháp không chỉ là những bản văn lập pháp và lập quy do các cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành, mà còn bao gồm cả án lệ, tức là những phán quyết quan trọng đánh dấu một đường hướng mới trong việc giải thích luật hoặc giải quyết một vấn đề pháp lý cụ thể. Thông thường án lệ là công trình của tòa án tối cao. Án lệ giúp thổi một luồng sinh khí vào “thân xác” khô khan và bất động của những bản văn pháp lý, nhờ đó các đạo luật có được cuộc sống sinh động gắn liền với thực tiễn. án lệ cũng giúp tạo ra sự an toàn pháp lý cho công dân và sự ổn cố của xã hội khi mọi hành vi của các thành viên trong xã hội đều được