tailieunhanh - Phương hướng mới cho Tự điển chữ Nôm

Với các phương tiện điện toán và Internet hiện có, việc biên soạn một quyển tự điển chữ Nôm điện tử rõ ràng, chính xác, đầy đủ, dễ dùng và có thể mở ra những chiều hướng nghiên cứu mới là điều rất khả thi. | Phương hướng mới cho Tự điển chữ Nôm Nguyễn Hữu Vinh Project Manager, Institute of Technology Research and Service Organization, HsinChu, Taiwan Tóm lược Với các phương tiện điện toán và Internet hiện có, việc biên soạn một quyển tự điển chữ Nôm điện tử rõ ràng, chính xác, đầy đủ, dễ dùng và có thể mở ra những chiều hướng nghiên cứu mới là điều rất khả thi. Phương thức thu nhập dữ kiện bằng cách lột soát các hình thái chữ Nôm từ những văn bản Nôm được xem như là một giải pháp hữu ích và có tính thuyết phục. Mỗi một chữ Nôm trong tự điển đều phải được dẫn chứng bằng các thí dụ cụ thể trích dẫn từ các văn bản Nôm khác nhau. Tự điển còn cần phải có phương cách giải thích cấu trúc của chữ Nôm theo ngữ nghĩa của chữ. Một tự điển chữ Nôm điện tử cần phải được hỗ trợ bởi những phương tiện kỹ thuật hiện đại như dễ truyền thông qua mạng Internet, dễ tra cứu (bằng âm Quốc Ngữ, mặt chữ, mã chữ, hoặc tập hợp chữ, ), và nhất là có tính cách quốc tế, máy nào cũng dùng được. Để đáp ứng được các nhu cầu đó, cần có một bộ font chữ Nôm theo mã chuẩn quốc tế (Unicode). Thêm vào đó, cần có một cơ sở dữ kiện (database) được xác định ngay từ bước đầu để chứa đựng các thông tin về một chữ Nôm như mặt chữ, mã chữ, âm Hán Việt, âm đọc, cấu trúc, văn liệu, Kế đến là một giao diện cho người dùng (end-user’s interface), cho phép người dùng tra cứu và tìm kiếm (search) các thông tin chứa đựng trong kho dữ kiện này một cách dễ dàng và nhanh chóng. Ngoài ra, cần một giao diện (interface) dành riêng cho Ban Biên Tập (BBT) để nhập dữ kiện vào kho dữ kiện và thảo luận những vấn đề liên quan đến mọi khía cạnh của tự điển. Ngoài các chức năng tra cứu của một tự điển thông thường, tự điển còn có thể mở rộng để hỗ trợ công việc thống kê và phiên âm. Một BBT với nhiều khả năng và trình độ khác nhau về cả chữ Nôm lẫn kỹ thuật điện toán, cư ngụ ở nhiều nơi trên thế giới, sẽ mang lại những thành quả mà một cá nhân khó có thể làm nổi. BBT cần phải xác định các quy trình làm việc rõ ràng, với một số