tailieunhanh - Sử dụng thuốc lợi tiểu (Kỳ 1)

Trong điều trị, nhiều trường hợp người thầy thuốc phải dùng thuốc lợi tiểu để giải quyết tình trạng quá tải nước và muối (như trong điều trị phù) hoặc để làm giảm muối (như trong điều trị tăng huyết áp). Thuốc lợi tiểu là những thuốc có khả năng làm tăng thải trừ qua thận nước, muối và các thành phần khác của nước tiểu. Để sử dụng thuốc lợi tiểu có hiệu quả, chúng ta cần hiểu rõ quá trình vận chuyển natri và nước cuả tế bào ống thận; cơ chế tác dụng của các loại. | Sử dụng thuốc lợi tiểu Kỳ 1 TS. Hà Hoàng Kiệm Bệnh học nội khoa HVQY Trong điều trị nhiều trường hợp người thầy thuốc phải dùng thuốc lợi tiểu để giải quyết tình trạng quá tải nước và muối như trong điều trị phù hoặc để làm giảm muối như trong điều trị tăng huyết áp . Thuốc lợi tiểu là những thuốc có khả năng làm tăng thải trừ qua thận nước muối và các thành phần khác của nước tiểu. Để sử dụng thuốc lợi tiểu có hiệu quả chúng ta cần hiểu rõ quá trình vận chuyển natri và nước cuả tế bào ống thận cơ chế tác dụng của các loại thuốc lợi tiểu cũng như các tác dụng phụ của thuốc lợi tiểu. 1. Nhắc lại qúa trình vận chuyển natri nước của tế bào ống thận và cơ chế tác dụngcủa thuốclợitiểu. Quá trình tạo và bài xuất nước tiểu của thận được thực hiện thông qua 3 cơ chế chính lọc máu ở cầu thận tái hấp thu và bài tiết các chất ở ống thận. ở người trưởng thành mỗi ngày cả 2 thận tạo ra khoảng 180 lít dịch lọc nhưng ống thận đã tái hấp thu lại khoảng 178 5 lít và chỉ có 1 5 lít nước tiểu bằng 1 lượng dịch lọc được bài xuất trong 1 ngày. Mỗi ngày ở cả 2 thận có khoảng 22420 mmol natri được lọc ra dịch lọc cầu thận sau đó ống thận tái hấp thu lại 22330 mmol natri chỉ có khoảng 90 mmol natri được đào thải ngày. Quá trình tái hấp thu natri xảy ra theo suốt dọc chiều dài của ống thận phần lớn tái hấp thu natri theo cơ chế chủ động. Quá trình tái hấp thu nước chủ yếu theo cơ chế thụ động và phụ thuộc vào tái hấp thu natri. Người ta thấy để làm tăng lượng nước tiểu lên gấp đôi thì cần phải tăng mức lọc cầu thận lên 100 lần điều này khó thực hiện hoặc làm giảm 1 quá trình tái hấp thu của ống thận. Do đó phần lớn các thuốc lợi tiểu hiện nay là thuốc tác động lên quá trình tái hấp thu natri của ống thận. Quá trình tái hấp thu bất kỳ một chất nào đó từ dịch lọc trong lòng ống thận đều liên quan đến ba bước vận chuyển vận chuyển từ lòng ống thận vào tế bào biểu mô ống thận bước vận chuyển vào vận chuyển từ trong tế bào ống thận ra dịch kẽ bước vận chuyển ra tái hấp thu các chất từ tổ chức .