tailieunhanh - NHÀ DÀI CỦA NGƯỜI TAÔIH

Dân tộc Taôih ở Thừa Thiên Huế thường quây quần sống với nhau thành từng vel (làng, bản). Mỗi vel, thuở xưa có trên dưới vài ba chục nóc nhà (dung). Cũng như làng của dân tộc Kinh, vel của người Taôih chứa đựng nhiều mối quan hệ xã hội như: gia đình - gia tộc, láng giềng, chòm xóm. Mỗi vel thường có một cái tên riêng, hoặc mang tên nguồn nước, khe suối, đồi núi nơi dân vel cư trú, hoặc khởi nguyên từ những trang huyền thoại, huyền tích của bộ tộc từ thuở xa xưa | NHÀ DÀI CỦA NGƯỜI TAÔIH Dân tộc Taôih ở Thừa Thiên Huế thường quây quần sống với nhau thành từng vel làng bản . Mỗi vel thuở xưa có trên dưới vài ba chục nóc nhà dung . Cũng như làng của dân tộc Kinh vel của người Taôih chứa đựng nhiều mối quan hệ xã hội như gia đình - gia tộc láng giềng chòm xóm. Mỗi vel thường có một cái tên riêng hoặc mang tên nguồn nước khe suối đồi núi nơi dân vel cư trú hoặc khởi nguyên từ những trang huyền thoại huyền tích của bộ tộc từ thuở xa xưa. Vào các vel của đồng bào Taôih ta thấy có hai loại nhà một loại nhà của từng hộ riêng lẻ một loại của cả một gia tộc và do vậy mà cấu trúc của hai loại nhà này cũng có những nét khác nhau. Những người có quan hệ hôn nhân và quan hệ huyết thống trong một dòng họ lớn Yăq nếu sống với nhau trong một ngôi nhà - thì ngôi nhà ấy là ngôi nhà dài một kiểu nhà đặc biệt chỉ có ở miền núi Trường Sơn - Tây Nguyên. Sau khi đã gieo lúa xong trên rẫy vào thời kỳ nông nhàn - từ tháng 6 đến tháng 9 đồng bào Taôih thường lo việc làm nhà để đến lúc vào vụ gặt là có thể đón được lúa mới về. Họ xem hai việc nhà mới lúa mới cùng đến được một lúc là một niềm vui niềm hạnh phúc lớn đối với các gia đình gia tộc. Nhà dài gồm nhiều gian nối với nhau và kéo dài tới chục mét đặc biệt có nhà dài trên dưới một trăm mét độ dài của nhà tuỳ thuộc vào quy mô và số bếp số người trong gia tộc . Sàn cột xà nhà làm bằng các loại gỗ quý như gõ sến dổi. Chúng được đẽo đục công phu và liên kết với nhau theo kỹ thuật riêng của người thợ mộc Taôih. Để chống ẩm chống mối mọt người ta kê cột lên các tảng đá dày to và vuông vức. Ngôi nhà cũng nhờ vậy mà thêm vững chãi chắc chắn bề thế. Vách nhà cũng được làm bằng các tấm gỗ mỏng đã bào nhẵn. Trên vách các ông thợ thường chạm khắc nhiều hình thù như hoa lá chim muông. để làm vật trang trí. Đáng lưu ý là lá lợp nhà. Thường người Taôih dùng lá mây rừng để lợp nhà dài. Loại lá mây có độ bền hơn tranh rạ và lại mang tính thẩm mỹ cao. Người ta vào rừng chọn các phiến lá không già quá mà cũng không