tailieunhanh - Bài Giảng Hợp Chất Màu Hữu Cơ - Chương 1

Sơ lược về phẩm màu. Phẩm nhuộm (thường gọi : thuốc nhuộm), những hợp chất hữu cơ có màu, có khả năng nhuộm màu các vật liệu như vải, giấy, nhựa, da. Ngoài những nhóm mang màu (quinon, azo, nitro), phẩm nhuộm còn chứa các nhóm trợ màu như OH, NH2. có tác dụng làm tăng màu và tăng tính bám của phẩm vào sợi. | CHƯƠNG 1 LÝ THUYẾT VỀ MÀU SẮC . Sơ lược về phẩm màu Phẩm nhuộm thường gọi thuốc nhuộm những hợp chất hữu cơ có màu có khả năng nhuộm màu các vật liệu như vải giấy nhựa da. Ngoài những nhóm mang màu quinon azo nitro phẩm nhuộm còn chứa các nhóm trợ màu như OH NH2. có tác dụng làm tăng màu và tăng tính bám của phẩm vào sợi. Phân loại Căn cứ vào tính năng kĩ thuật phân ra các loại phẩm nhuộm chính a Trực tiếp có nhóm SO3Na tan trong nước kém bền đối với ánh sáng và giặt giũ nên phải kèm thêm chất cầm màu. b Axit có nhóm SO3H hoặc COOH dùng nhuộm trực tiếp các tơ sợi có tính bazơ. c Bazơ được gắn vào sợi do phẩm tạo muối với nhóm chức axit trong sợi. d Hoàn nguyên. đ Hoạt tính. e Phân tán dạng huyền phù trong nước có thể phân tán trên sợi axetat polieste. Ngoài phẩm nhuộm tổng hợp còn có phẩm nhuộm tự nhiên tách ra từ một số loài thực vật như củ nâu chàm . Một số loại phẩm nhuộm tiêu biểu - Phẩm nhuộm Acriđin Dẫn xuất của acriđin hoặc 9 - phenylacriđin có những nhóm thế khác nhau OH NH2 SH vv. ở vị trí 3 và 6. phẩm nhuộm Acriđin thuộc loại phẩm nhuộm arylmetan có màu vàng và da cam. Dùng để nhuộm da giấy gỗ vv. - Phẩm nhuộm Azo Phẩm nhuộm tổng hợp mà trong phân tử có chứa một hoặc vài nhóm mang màu azo vd. -N N - liên kết với các gốc thơm. Phẩm nhuộm Azo là những chất rắn chỉ hoà tan trong nước khi trong phân tử có chứa các nhóm SO3H COOH hoặc R4N . Nhiều phẩm nhuộm Azo đặc biệt khi không có nhóm SO3H và có nhóm NO2 là chất cháy và dưới dạng hỗn hợp với bụi không khí dễ nổ nguy hiểm. Nhờ nguyên liệu đầu phong phú phương pháp tổng hợp đơn giản hiệu suất cao phẩm nhuộm Azo thuộc loại các phẩm nhuộm quan trọng nhất chiếm trên 50 tổng sản lượng các loại phẩm nhuộm . Dùng để nhuộm vải sợi giấy da cao su chất dẻo vv. Ưu điểm của phẩm nhuộm Azo là sử dụng đơn giản và giá rẻ. Tuy nhiên hiện nay phẩm nhuộm Azo đã bị cấm sử dụng ở hầu hết các nước trên thế giới vì có khả năng gây ung thư mạnh. SO3Na Vàng mặt trời - Phẩm nhuộm hoàn nguyên Gồm các phẩm màu inđigo một số dẫn