tailieunhanh - Đánh giá sự phù hợp của một số mô hình khí hậu toàn cầu CMIP6-GCMs trong mô phỏng lượng mưa và nhiệt độ trên lưu vực thượng nguồn sông Đồng Nai

Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá sự phù hợp của 7 GCMs và kết quả tổng thể của chúng theo dự án đối chứng các mô hình khí hậu lần thứ 6 (CMIP6) đã được chi tiết hóa cho Việt Nam áp dụng tại lưu vực thượng nguồn sông Đồng Nai trong việc mô phỏng lượng mưa và nhiệt độ bề mặt. | TẠP CHÍ KHÍ TƯỢNG THỦY VĂN Bài báo khoa học Đánh giá sự phù hợp của một số mô hình khí hậu toàn cầu CMIP6-GCMs trong mô phỏng lượng mưa và nhiệt độ trên lưu vực thượng nguồn sông Đồng Nai Phạm Hùng1 Nguyễn Thị Ngọc Quyên2 Lê Văn Trung3 4 Võ Lê Phú3 4 1 Sở Tài nguyên và Môi trường Lâm Đồng 36 Trần Phú Tp. Đà Lạt Lâm Đồng hungmtk25@ 2 Khoa Nông Lâm nghiệp Đại học Tây Nguyên 567 Lê Duẩn Tp. Buôn Ma Thuột Đắk Lắk ntnquyen@ 3 Khoa Môi trường và Tài nguyên Trường Đại học Bách Khoa 268 Lý Thường Kiệt Quận 10 TP HCM lvtrung@ volephu@ 4 ĐHQG Thành phố Hồ Chí Minh Phường Linh Trung Tp. Thủ Đức Tp. HCM Tác giả liên hệ hungmtk25@ volephu@ Tel. 84 886138809 Ban Biên tập nhận bài 15 2 2024 Ngày phản biện xong 19 3 2024 Ngày đăng bài 25 6 2024 Tóm tắt Hiệu suất của các mô hình hoàn lưu khí hậu toàn cầu GCMs có thể khác nhau khi mô phỏng ở các vùng khác nhau. Do đó việc lựa chọn mô hình phù hợp cho nghiên cứu về biến đổi khí hậu là rất cần thiết. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá sự phù hợp của 7 GCMs và kết quả tổng thể của chúng theo dự án đối chứng các mô hình khí hậu lần thứ 6 CMIP6 đã được chi tiết hóa cho Việt Nam áp dụng tại lưu vực thượng nguồn sông Đồng Nai trong việc mô phỏng lượng mưa và nhiệt độ bề mặt. Dữ liệu quan trắc giai đoạn 1980-2014 đã sử dụng để đánh giá hiệu quả mô phỏng của các mô hình thông qua các chỉ số thống kê gồm Độ lệch phần trăm độ lệch chuẩn sai số bình phương trung bình gốc hệ số tương quan Pearson R và biểu đồ Taylor. Kết quả cho thấy các GCMs có hiệu suất mô phỏng khác nhau theo tùy thuộc vào yếu tố độ cao và địa hình của khu vực. Bên cạnh đó giá trị trung bình tổng thể của các mô hình cho kết quả so sánh tốt hơn so với từng mô hình riêng lẻ. Trong đó năm mô hình tốt nhất để mô phỏng nhiệt độ và lượng mưa ở khu vực nghiên cứu lần lượt là EC-Earth3-Veg CanESM5 EC-Earth3 HadGEM3-GC31-LL và CNRM-CM6-1-HR. Từ khóa Biến đổi khí hậu CMIP6 Mô hình khí hậu toàn cầu So sánh mô hình