tailieunhanh - Một thuật giải tối ưu để xác định tham số khi phát triển mô hình

Trong nghiên cứu phát triển các mô hình số để diễn tả các đặc tính của vật liệu cũng như kết cấu công trình thì việc xác định các tham số từ số liệu thí nghiệm là một bước bắt buộc. Để thực hiện công việc này thì các bài toán tối ưu thường được áp dụng. Bài viết Một thuật giải tối ưu để xác định tham số khi phát triển mô hình trình bày một thuật giải tối ưu đơn giản nhưng có khả năng giải quyết nhiều bài toán xác định tham số phức tạp. | Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2016. ISBN 978-604-82-1980-2 MỘT THUẬT GIẢI TỐI ƯU ĐỂ XÁC ĐỊNH THAM SỐ KHI PHÁT TRIỂN MÔ HÌNH Nguyễn Văn Thắng1 Nguyễn Anh Dũng1 1 Trường Đại học Thủy lợi email thangnv@ 1. GIỚI THIỆU đây giả thiết là ứng suất và số liệu thu được Trong nghiên cứu phát triển các mô hình số từ mô hình tại bước thứ n. N 2 để diễn tả các đặc tính của vật liệu cũng như kết cấu công trình thì việc xác định các tham exp n M n R 2 1 nN1 1 số từ số liệu thí nghiệm là một bước bắt buộc. 2 Để thực hiện công việc này thì các bài toán tối exp n exp n 1 ưu thường được áp dụng. Phương pháp bình N phương tối thiểu đã được phát triển và ứng exp n dụng trong các phần mềm thương mại như Với n 1 2 exp Matlab Gnuplot Mathematica. Tuy nhiên với N các mô hình phức tạp và có nhiều tham số thì việc xác định dựa vào các phần mềm thương mại có sẵn là rất khó khăn. Để cung cấp thêm một công cụ hữu ích cho các nhà khoa học khi đi xác định tham số bài báo này sẽ trình bày một thuật giải tối ưu đơn giản nhưng có khả năng giải quyết nhiều bài toán xác định tham số phức tạp. Trên cơ sở thuật giải tối ưu này một chương trình được viết dựa trên phần mềm Matlab Nguyễn Hoàng Hải Nguyễn Việt Anh 2006 . Một ví dụ cho bài toán xác định tham số cho một mô hình đã có sẵn được thực hiện để chứng minh khả năng của thuật giải. 2. THUẬT GIẢI TỐI ƯU Nội dung của phương pháp này là dò bước đi thay đổi của các tham số để cho số liệu của mô hình sát với kết quả thí nghiệm. Để làm được điều này một thuật giải tối ưu được áp dụng. Các tham số được tìm bằng cách tìm sự tương đồng giữa kết quả số và số liệu thí nghiệm theo công thức 1. Trong đó N là tổng số liệu thí nghiệm exp n và M n lần lượt là số liệu thí nghiệm ở Hình 1. Sơ đồ của thuật giải tối ưu 41 Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2016. ISBN 978-604-82-1980-2 Ghi chú Trong bài báo này phần mềm sử dụng lập exp ứng suất và biến dạng từ thí nghiệm. trình là phần mềm Matlab. M ứng suất tính từ mô hình. Để diễn giải