tailieunhanh - Thử nghiệm dự báo hạn mùa số lượng xoáy thuận nhiệt đới hoạt động trên khu vực biển Đông bằng phương pháp thống kê

Trong nghiên cứu này các mô hình hồi quy tuyến tính đa biến với các hệ số được xác định qua phương pháp bình phương tối thiểu (MLR), phương pháp độ lệch tuyệt đối nhỏ nhất (LAD), phương pháp minimax (LMV) và mô hình mạng thần kinh nhân tạo (ANN) được ứng dụng để thử nghiệm dự báo hạn 6 tháng số lượng xoáy thuận nhiệt đới hoạt động trên khu vực Biển Đông. | Kỷ yếu Hội nghị Nghiên cứu cơ bản trong Khoa học Trái đất và Môi trường DOI THỬ NGHIỆM DỰ BÁO HẠN MÙA SỐ LƯỢNG XOÁY THUẬN NHIỆT ĐỚI HOẠT ĐỘNG TRÊN KHU VỰC BIỂN ĐÔNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP THỐNG KÊ Đinh Bá Duy1 Ngô Đức Thành2 Phan Văn Tân3 1 Trung tâm Nhiệt đới Việt Nga Bộ Quốc phòng Email 2 Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội USTH Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam VAST 3 Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Đại học Quốc gia Hà Nội TÓM TẮT Trong nghiên cứu này các mô hình hồi quy tuyến tính đa biến với các hệ số được xác định qua phương pháp bình phương tối thiểu MLR phương pháp độ lệch tuyệt đối nhỏ nhất LAD phương pháp minimax LMV và mô hình mạng thần kinh nhân tạo ANN được ứng dụng để thử nghiệm dự báo hạn 6 tháng số lượng xoáy thuận nhiệt đới hoạt động trên khu vực Biển Đông. Qua khảo sát 24 chỉ số khí hậu nghiên cứu đã lựa chọn được 10 chỉ số làm nhân tố dự báo. Kết quả đánh giá sai số dự báo cho thấy trên bộ số liệu phụ thuộc mô hình ANN cho kết quả tốt nhất tiếp đến là mô hình MLR LAD và kém nhất ở mô hình LMV. Mặc dù vậy việc kiểm nghiệm dự báo trên bộ số liệu độc lập 2011-2017 lại chỉ ra mô hình LAD cho kết quả phù hợp nhất tiếp theo là MLR và LMV. Sai số dự báo của mô hình ANN quá khác nhau giữa các tập số liệu phụ thuộc và độc lập có thể liên quan đến sự khác biệt về tính chất biến động theo thời gian của hai chuỗi số liệu và cần được khảo sát sâu hơn. Từ khoá Dự báo mùa xoáy thuận nhiệt đới Biển Đông dự báo thống kê. 1. GIỚI THIỆU Hiện nay với những biểu hiện bất thường của hệ thống thời tiết khí hậu đặc biệt là các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão tố lốc thì bài toán dự báo hạn mùa bão áp thấp nhiệt đới XTNĐ đang là vấn đề được nhiều nhà khoa học nhà quản lý trong và ngoài nước quan tâm bởi các kết quả của nó có ý nghĩa ứng dụng hết sức thiết thực đối với các hoạt động kinh tế xã hội và an ninh quốc phòng. Cơ sở vật lý để đưa ra những thông tin ước tính trong tương lai xa xuất phát từ tính có .