tailieunhanh - Giáo trình Quần xã thủy sinh vật và các hệ sinh thái biển - TS. Võ Sĩ Tuấn

Giáo trình Quần xã thủy sinh vật và các hệ sinh thái biển cung cấp cho người học những kiến thức như: Các khái niệm chung; Quần xã thủy sinh vật; Hệ sinh thái cửa sông; Hệ sinh thái vùng triều; Hệ sinh thái rừng ngập mặn; Hệ sinh thái rạn san hô; Hệ sinh thái thảm cỏ biển; .Mời các bạn cùng tham khảo! | VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM VIỆN HẢI DƢƠNG HỌC GIÁO TRÌNH GIẢNG DẠY SAU ĐẠI HỌC QUẦN XÃ THỦY SINH VẬT VÀ CÁC HỆ SINH THÁI BIỂN Ngƣời biên soạn Tiến sĩ Võ Sĩ Tuấn Nha Trang 2004 CHƢƠNG I CÁC KHÁI NIỆM CHUNG 1. Quần xã Quần xã community là một tập hợp các quần thể sinh vật thuộc các loài khác nhau cùng sống trong một sinh cảnh với một cấu trúc nhất định thể hiện một bước phát triển cao trong quá trình phát triển của chất sống và đóng một vai trò nhất định trong quá trình chuyển hoá vật chất và năng lượng. Khái niệm quần xã có ý nghĩa thực tiễn sinh thái học bởi vì chức năng của các thủy sinh vật phụ thuộc vào quần xã. Trong quần xã bao giờ cũng có một hay một số loài giữ vai trò chủ yếu và được gọi là thành phần ưu thế với tính chất quan trọng của chúng về mặt số lượng khối lượng và vị trí trong chu trình chuyển hoá vật chất và năng lượng. Loài ưu thế thể hiện tiêu biểu tính chất của quần xã và giữ vai trò quyết định trong biến đổi cấu trúc quần xã. Về mặt chuyển hoá vật chất và năng lượng quần xã bao gồm 3 nhóm sinh vật sản xuất sinh vật tiêu thụ và sinh vật phân hủy. Trong quan hệ về định lượng quy luật chung là sinh vật tiêu thụ bao giờ cũng ít hơn về sống lượng và khối lượng so với sinh vật sản xuất tiêu thụ bậc 2 ít hơn tiêu thụ bậc 1. Đó là nguyên tắc của tháp dinh dưỡng trong quần xã. Sinh vật phân hủy vi khuẩn đạt số lượng cá thể lớn nhưng khối lượng không lớn do kích thước nhỏ. Trong tổng số các loài của một bậc dinh dưỡng hay cả quần xã chỉ có một ít loài có số lượng nhiều sinh khối lớn tức có độ phong phú cao. Còn lại là phần lớn các loài có độ phong phú thấp. Các loài ưu thế hay phổ biến đóng vai trò chính trong dòng năng lượng. Tính đa dạng về loài được quyết định chủ yếu phụ thuộc vào số lượng đông đảo các loài ở nhóm sau. Tính đa dạng thường không lớn trong các hệ sinh thái bị giới hạn bởi các yếu tố vật lý và rất lớn trong các hệ sinh thái bị khống chế bởi các yếu tố sinh học. Tính đa dạng và của quần xã phụ thuộc vào 2 yếu tố sự giàu có .