tailieunhanh - Tương tác từ giữa các vi hạt trong nam châm kết dính Nd-Fe-B chế tạo bằng phương pháp ép nóng

Bài báo này trình bày kết quả nghiên cứu về sự gia tăng tương tác nói trên trong các mẫu nam châm kết dính Nd-Fe-B chế tạo bằng phương pháp ép gia nhiệt bột nguội nhanh. Kết quả đo tính chất từ của mẫu thu nhận được cho thấy phương pháp ép gia nhiệt đã gia tăng tương tác từ giữa các vi hạt, ảnh hưởng mạnh đến hệ số vuông góc y, do vậy, làm tăng đáng kể từ tính của mẫu nam châm so với phương pháp ép mẫu ở nhiệt độ phòng. | JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Natural Sci. 2011 Vol. 56 No. 3 pp. 3-7 TƯƠNG TÁC TỪ GIỮA CÁC VI HẠT TRONG NAM CHÂM KẾT DÍNH Nd-Fe-B CHẾ TẠO BẰNG PHƯƠNG PHÁP ÉP NÓNG Nguyễn Văn Khánh Trường Đại học Sư Phạm Hà Nội Nguyễn Văn Vượng Viện Khoa học Vật liệu Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam E-mail khanhnvsp@ 1. Mở đầu Kể từ khi Nd-Fe-B một loại vật liệu từ cứng mới có tích năng lượng từ cao được phát hiện vào cuối năm 1983 1 đến nay nam châm Nd-Fe-B ngày càng chiếm ưu thế trên thị trường nam châm vĩnh cửu. Xuất phát từ hai ý tưởng ban đầu tìm kiếm pha sắt từ của vật liệu Nd-Fe-B ở trạng thái bền và giả bền 2 ngay từ những ngày ra đời đến nay nam châm vĩnh cửu họ Nd-Fe-B được chế tạo song hành bằng hai công nghệ luyện kim bột và kết dính bột nguội nhanh tạo ra hai loại nam châm thiêu kết và kết dính có những ưu điểm riêng biệt 3 . Từ tính của nam châm vĩnh cửu được đặc trưng bởi cảm ứng từ dư Br lực kháng từ i Hc tích năng lượng từ BH max và hệ số vuông góc γ. Tham số γ liên quan chặt chẽ đến cơ chế đảo từ và có tác động mạnh lên giá trị của tích năng lượng từ BH max . Trong nam châm đẳng hướng phân bố trục dễ là hoàn toàn ngẫu nhiên do vậy momen từ bão hòa Ms được gắn chặt với trục dễ nhờ vào trường dị hướng tinh thể cũng phân bố hoàn toàn ngẫu nhiên. Vì lí do này nên hệ số vuông góc trong nam châm đẳng hướng thường không vượt quá γmax 0 5 nếu các vi hạt có kích thước đơn đômen và không tương tác với nhau. Do đó sự cải thiện hệ số vuông góc liên quan chặt chẽ đến tương tác trao đổi giữa các vi hạt. Tương tác này phụ thuộc mạnh vào kích thước hình dáng của các vi hạt được cố định trong các mảnh sau quá trình nguội nhanh và có thể thay đổi bằng quá trình xử lí nhiệt. Bài báo này trình bày kết quả nghiên cứu về sự gia tăng tương tác nói trên trong các mẫu nam châm kết dính Nd-Fe-B chế tạo bằng phương pháp ép gia nhiệt bột nguội nhanh. Kết quả đo tính chất từ của mẫu thu nhận được cho thấy phương pháp ép gia nhiệt đã gia tăng tương tác từ giữa các vi hạt ảnh hưởng .