tailieunhanh - Văn hóa và văn minh, giá trị và con người - Những khái niệm công cụ chủ yếu trong nghiên cứu khoa học xã hội (Tiếp theo và hết)

Tiếp nối bài viết trước, phần tiếp theo của bài viết “Văn hóa và văn minh, giá trị và con người - Những khái niệm công cụ chủ yếu trong nghiên cứu khoa học xã hội” trình bày giá trị và giá trị truyền thống; con người và phát triển con người. | Văn hóa và văn minh, giá trị và con người - Những khái niệm công cụ chủ yếu trong nghiên cứu khoa học xã hội (Tiếp theo và hết) V¡N HãA Vµ V¡N MINH, GI¸ TRÞ Vµ CON NG¦êI - NH÷NG KH¸I NIÖM C¤NG Cô CHñ YÕU TRONG NGHI£N CøU KHOA HäC X· HéI (tiÕp theo vµ hÕt) Hå SÜ Quý(*) tæng thuËt III. Gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ truyÒn thèng mùc). Gi¸ trÞ kh¸ch quan vµ gi¸ trÞ chñ 1. §Þnh nghÜa kh¸i niÖm Gi¸ trÞ cña quan lµ hai cùc cña quan hÖ gi¸ trÞ cña Tõ ®iÓn b¸ch khoa triÕt häc: “Gi¸ trÞ lµ con ng−êi víi thÕ giíi” (19, ). thuËt ng÷ ®−îc sö dông réng r·i trong 2. §Þnh nghÜa kh¸i niÖm Gi¸ trÞ cña c¸c tµi liÖu triÕt häc vµ x· héi häc dïng B¸ch khoa th− v¨n hãa häc thÕ kû XX: ®Ó chØ ý nghÜa v¨n hãa vµ x· héi cña c¸c “Gi¸ trÞ lµ thµnh phÇn quan träng nhÊt hiÖn t−îng. VÒ thùc chÊt, toµn bé sù ®a cña v¨n hãa con ng−êi bªn c¹nh c¸c d¹ng cña ho¹t ®éng ng−êi, cña c¸c quan chuÈn mùc vµ c¸c lý t−ëng. Sù tån t¹i hÖ x· héi, bao gåm c¶ nh÷ng hiÖn t−îng cña gi¸ trÞ b¾t rÔ s©u trong tÝnh tÝch cùc tù nhiªn cã liªn quan, cã thÓ ®−îc thÓ cña chñ thÓ s¸ng t¹o v¨n hãa, trong sù hiÖn lµ c¸c "gi¸ trÞ kh¸ch quan" víi tÝnh ®èi tho¹i cña chñ thÓ s¸ng t¹o víi ng−êi c¸ch lµ kh¸ch thÓ cña quan hÖ gi¸ trÞ, kh¸c. Gi¸ trÞ ®Þnh h−íng kh«ng chØ ®èi nghÜa lµ, ®−îc ®¸nh gi¸ trong khu«n víi c¸c lÜnh vùc hiÖn tån mµ cßn ®èi víi c¶ th−íc cña thiÖn vµ ¸c, ch©n lý vµ sai c¸c ý nghÜa vµ c¸c chuÈn mùc cã thÓ” (20). lÇm, ®Ñp vµ xÊu, ®−îc phÐp vµ cÊm kþ, 3. §Þnh nghÜa kh¸i niÖm Gi¸ trÞ cña chÝnh nghÜa vµ phi nghÜa, . Cl. Kluckhohn: “Gi¸ trÞ lµ quan niÖm vÒ Khi ®Þnh h−íng ®èi víi ho¹t ®éng ®iÒu mong muèn ®Æc tr−ng hiÖn hay Èn cña con ng−êi, ph−¬ng thøc vµ tiªu cho mét c¸ nh©n hay mét nhãm vµ ¶nh chuÈn ®−îc dïng lµm thÓ thøc ®¸nh gi¸ h−ëng tíi viÖc chän c¸c ph−¬ng thøc, sÏ ®Þnh h×nh trong ý thøc x· héi vµ ph−¬ng tiÖn hoÆc môc tiªu cña hµnh trong v¨n hãa thµnh c¸c "gi¸ trÞ chñ ®éng" (trÝch theo: 21, ).(*) quan" (b¶ng ®¸nh gi¸, mÖnh lÖnh