tailieunhanh - Phân tích di truyền và phả hệ các dạng lai “tự nhiên hỗn hợp” (Natural admixed hybrid) và lai “chéo ngược” (Introgressive hybrid) của sán lá gan Fasciola spp. ở Việt Nam

Sán lá gan lớn Fasciola hepatica, F. gigantica và dạng “trung gian” (intermediate form) Fasciola sp. hay còn gọi là dạng “lai” là nguyên nhân gây bệnh sán lá gan lớn (fascioliasis) ở động vật nhai lại và ở người tại nhiều nước trên thế giới. Dạng lai gồm 2 loại: lai “tự nhiên” hay “hỗn hợp” (natural/admixed hybridization) và lai “chéo ngược” (introgressive hybridization). | Phân tích di truyền và phả hệ các dạng lai “tự nhiên hỗn hợp” (Natural admixed hybrid) và lai “chéo ngược” (Introgressive hybrid) của sán lá gan Fasciola spp. ở Việt Nam Tạp chí Công nghệ Sinh học 16(3): 423–430, 2018 PHÂN TÍCH DI TRUYỀN VÀ PHẢ HỆ CÁC DẠNG LAI “TỰ NHIÊN/HỖN HỢP” (NATURAL/ADMIXED HYBRID) VÀ LAI “CHÉO NGƯỢC” (INTROGRESSIVE HYBRID) CỦA SÁN LÁ GAN FASCIOLA SPP. Ở VIỆT NAM Nguyễn Thị Bích Nga1, *, Đỗ Thị Roan1, Nguyễn Thị Khuê1, Huỳnh Hồng Quang2, Nguyễn Văn Đề3, Lê Thanh Hòa1,4 1 Viện Công nghệ sinh học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam 2 Viện Sốt rét-Ký sinh trùng và Côn trùng Quy Nhơn 3 Trường Đại học Y Hà Nội 4 Học viện Khoa học và Công nghệ, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam * Người chịu trách nhiệm liên lạc. E-mail: bichnga153@ Ngày nhận bài: Ngày nhận đăng: TÓM TẮT Sán lá gan lớn Fasciola hepatica, F. gigantica và dạng “trung gian” (intermediate form) Fasciola sp. hay còn gọi là dạng “lai” là nguyên nhân gây bệnh sán lá gan lớn (fascioliasis) ở động vật nhai lại và ở người tại nhiều nước trên thế giới. Dạng lai gồm 2 loại: lai “tự nhiên” hay “hỗn hợp” (natural/admixed hybridization) và lai “chéo ngược” (introgressive hybridization). Việt Nam là “điểm nóng” đã phát hiện dạng lai sán lá gan Fasciola spp. trong cả nước. Xác định quan hệ phả hệ và khoảng cách di truyền của các dạng lai này với các loài trong họ Fasciolidae và Lớp Trematoda (Ngành Platyhelminthes) là cần thiết để khẳng định phân loại. Trong nghiên cứu này, chúng tôi sử dụng chuỗi ITS1 và ITS2 để phân biệt 2 dạng lai nói trên. Amino acid suy diễn từ các gen cytochrome b (cob), nicotinamide dehydrogenase 1 (nad1) và cytochrome oxidase 1 (cox1) của hệ gen ty thể từ 2 mẫu “lai” Fasciola spp. gồm Fsp-DL11-VN (mẫu trên trâu, lai “tự nhiên”); Fsp-FH1-VN (mẫu trên người, lai “chéo ngược”) và của loài F. gigantica “thuần” (Fgig-T4V-VN, mẫu trên bò) được thu nhận và kết hợp 3 gen .