tailieunhanh - Giới thiệu về các triết thuyết lớn: Phần 2

Nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 của tài liệu Giới thiệu về các triết thuyết lớn sẽ tiếp tục trình bày các nội dung về thời đại phê phán lý trí, cái tuyệt đối và hệ thống, triết học ở bên ngoài bản thân nó, khủng hoảng của tri thức và sự sống, tồn tại và hiện tượng. . | CHƯƠNG IV THỜI ĐẠI PHÊ PHÁN LÝ TRÍ Khi người la dẻ cập một thời kỳ nào đố thê kỳ XVIII và một số tác giả nào đó thì thật thích hợp khí nói tới triết học thời Khai sáng. Nhung nếu dúng ià có mốt tinh than của thời Khai sáng thật thì phải thừa nhận rằng nó thổi di theo nhiều hựớng và nhất là ở những độ cao rất khác nhau. Ánh sáng nói đây là ánh sáng cùa lý trí nhưng ý trí nào Lý trí dang hoạt đông dang chủ trì toà án của iý ưí không phải là một thực thể thô sơ và bất biên mà ì à hiên quà của quá trình triết học riêng cùa nó Lỹ trí bao giờ cũng là con đẻ của lý trí và những giã định của nó. Chính vì thế thời Khai sáng chù yồu là một thời đại phỄ phán - thậm chí bạc bẽo - đối với một lý trí bị giằng xé giữa hai cực riêng biệt của Tự nhiên và Tự do. Theo cách trình bày thông thường lạc quan và tích cực nhất của nó tinh thần Khai sáng duờng như tiếp nối dà phát triển duy lý của triết học cổ điển dặc biệt như Bách khoa thư chứng tỏ . Nhưng có một sự khác biệt chủ yếu người ta ơốn khỏi hay từ bò chúc năng siêu hình cùa lý trí. Một cách không thể tránh khỏi hổi dó người ta có xu hướng quy cái hiên thực thành hiện tượng và bị ám ảnh vẻ cái như thê nà a của các sự vật mà chì càn mối liÊn hệ nguyên nhân và kê t quà là đù dể giải thích rồi. BỊ quyến rũ bởi Newton thiên tài khoa học 79 cao nhai người ta bó rơi mô hình toán học về tri thức để chọn một mô hình vật lý. Về mặt triết học nhửng ý tướng ấy không mới. Nhưng sự bảo lãnh của các khoa học thực chứng đang nở rồ dường như đem lại cho chúng mót sức mạnh để tháng tất cá mọi thứ. Chính vì thê mà lý trí trờ thành duy tự nhiên và duy cờ học tất cã những gì là hiện thực đểu có thể dược tạo ra và tạo ra lại như cỗ máy. Bản thản lý trí cũng không thoát khôi tinh trạng dó Lọcke - 1632-1704 - đã có mót thành cỏng lớn với lý thuyêt sản xuất các ý tưởng từ những yếu tố cơ sớ trực tiếp các cảm giác . Helvétius cũng làm như vậy đối với tinh thần. Tất cà những hiện thực cùa con người như vây là có the được tháo ra và lầp lại - dù dó à tín