tailieunhanh - Giáo trình Cơ sở hóa học hữu cơ (Tập 2 - In lần thứ ba): Phần 2

Nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 cuốn giáo trình "Cơ sở hóa học hữu cơ" cung cấp cho người đọc các kiến thức: Hợp chất oxy (andehit - xeton), axit cacboxylic và dẫn xuất. nội dung chi tiết. | 257 CHƯƠNG HỘP CHẤT 0X0 ANĐEHIT - XETON Anđehit và xeton là những hợp chất chứa nhóm cacbonyl còn gọi là nhóm 0X0 nên anđehit và xeton được gọi chung là hợp chất 0X0. Từ phương pháp tổng hợp và khả năng tham gia phản ứng có thê xem anđehit và xeton là sản phẩm thế hai hiđro của hiđrocacbon bằng một nguyên tử oxĩ hai hóa trị. Anđehit có nhóm cacbonyl đính với một gốc hiđrocacbon và một nguyên tử hiđro. Nhóm CH O gọi là nhóm anđehit là nhóm chức của hợp chất anđehit -C-H CHO Nhóm - CHO đính với gốc ankyl hay xycloankyl no hay không no gọi là anđehit béo và đính với nhân benzen gọi là anđehit thơm CH -CH -CHO J ít ch9 ch-cho Xeton có nho m cacbonyl đính với hai gốc hiđrocacbon mạch hô vòng no không no hay thơm có thể giống nhau xeton đối xứng hay khác nhau xeton không đối xứng dối xứng CH3-C-CH2-CH3 0 không đối xứng . DANH PHÁP Các anđehit và xeton đơn giản thường dùng tên thông thường còn hợp chất phức tạp hơn dùng danh pháp IUPAC. Danh pháp anđehỉt Danh pháp thông thường IUPAC anđehit fomic fomandehit metanal H-CHO 258 HỘP CHẤT 0X0 CH3-CH0 ch3ch2cho y anđehit axetic axetanđehit anđehit propionic propioanđehit anđehỉt phenylaxetic anđehit benzylic etanal propanal phenyletanal andehit benzoic benzandehit 11 - oxometylbenzen anđehit tên axit tương ứng tên gốc axĩt anđehit tên hiđrocacbon ai Trong danh pháp anđehit các anđehỉt có đuôi aỉ nhóm anđehỉt luôn luôn ở cuối mạch ở Cp nên không cần chỉ sô chỉ vị trí của nhóm anđehít. Nhiều anđehit phức tạp còn gọi theo tên co đuôi là cacbanđehit hay gọỉ nhóm CHO bằng gốc fomyl 33 - đlmetylxy clohcx ancacbanđchii 3 foiĩiy Ixy clohexanon Danh pháp xe ton CH3-CO-CH3 đimetylxeton metyl n propylxeton metyỉphenylxeton axetophenon điphenyỉxeton benzophenon propanon 2 pentanon 11 oxoetylbenzen tên gốc hiđrocacbon xeton tên hiđrocacbon on Trong danh pháp IUPAC các xeton có đuôi on thường dùng tên riêng. Trong chất phức tạp có thể gọi nho m co là 0X0 như là nhóm thế trong các hợp chất đa chức. co sỏ HÓA HỌC hOu