tailieunhanh - Một số hợp chất glucoside flavonoid được phân lập từ lá xạ can Belamcanda chinensis (L.) Dc. tại Việt Nam

Xạ can là một loại dược liệu được dùng làm thuốc chữa ho, tiêu đờm, viêm họng, viêm amidan có nhiều đờm, khản tiếng. Bộ phận dùng là thân rễ hoặc lá dưới dạng thuốc sắc, bột làm viên ngậm hoặc dùng tươi. Trong bài báo này tập trung vào phân lập và xác định cấu trúc của một số hợp chất glucoside -flavonoid từ lá của cây Belamcada chinensis (L.) DC. Kết quả đã phân lập ba hợp chất: Embinin, swertisin và embigenin. | Bùi Thị Bình và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 187(11): 3 - 7 MỘT SỐ HỢP CHẤT GLUCOSIDE-FLAVONOID ĐƯỢC PHÂN LẬP TỪ LÁ XẠ CAN BELAMCANDA CHINENSIS (L.) DC. TẠI VIỆT NAM Bùi Thị Bình1, Lê Công Huân1,*, Khổng Thị Hoa1, Nguyễn Thị Hồng1, Đặng Thu Hằng1, Nguyễn Thị Hồng Hạnh2, Đỗ Thị Hà3 1 Trường Đại học Y Dược Thái Bình, 2Trường Đại học Y Dược - ĐH Thái Nguyên, 3 Viện Dược liệu TÓM TẮT Xạ can là một loại dược liệu được dùng làm thuốc chữa ho, tiêu đờm, viêm họng, viêm amidan có nhiều đờm, khản tiếng. Bộ phận dùng là thân rễ hoặc lá dưới dạng thuốc sắc, bột làm viên ngậm hoặc dùng tươi. Trong bài báo này tập trung vào phân lập và xác định cấu trúc của một số hợp chất glucoside -flavonoid từ lá của cây Belamcada chinensis (L.) DC. Kết quả đã phân lập ba hợp chất: embinin (1), swertisin (2) và embigenin (3). Cấu trúc của chúng được xác định nhờ các phép phân tích phổ IR, NMR, MS và so sánh với các dữ liệu phổ đã công bố (Mingchuan Liu và cs. (2012)). Từ khóa: Xạ can, lá, embinin, swertisin, embigenin. ĐẶT VẤN ĐỀ* Xạ can có tên khoa học là Belamcanda chinensis (L.) DC. thuộc chi Belamcada Adans họ Lay ơn (Iridaceae). Cây phân bố ở Ấn Độ, Trung Quốc, Nhật Bản, Philipin. Ở Việt Nam, xạ can mọc hoang và được trồng ở nhiều nơi để làm cây cảnh và làm thuốc [2]. Nghiên cứu thành phần hóa học của thân rễ xạ can cho thấy có mặt của các nhóm chất như iridal triterpenoid, isoflavonoid và flavonoid, các nhóm hợp chất stillben, các hợp chất phenolic và các triterpen [7]. Trong nước, một số tác giả nghiên cứu thành phần hóa học của rễ xạ can, bước đầu nghiên cứu thấy sự có mặt của các hợp chất flavonoid và triterpenoid [3]. Tuy nhiên, tại Việt Nam vẫn chưa có nhiều công trình nghiên cứu thành phần hóa học xạ can trên bộ phận lá. Trong các công bố gần đây, chúng tôi đã phát hiện sự có mặt của các hợp chất iristectorigenin A, irisflorentin, iridin D, tertoigenin, 9-methoxy-dehydrodiconiferyl alcol, neoligan trong phân đoạn dịch chiết ethyl acetat của thân rễ xạ can [1]. Trong .