tailieunhanh - Ngựa“马”trong thành ngữ tiếng Hán và tiếng Việt nhìn từ góc độ tri nhận

Trong kho tàng ngôn ngữ của hai dân tộc Hán – Việt, phần lớn đều có những thành ngữ liên quan đến con ngựa. Đằng sau kho tàng ngôn ngữ ấy tiềm tàng một nền văn hóa sâu sắc, phản ánh sự không giống nhau về thái độ, tình cảm của mỗi dân tộc đối với loài vật này. | Ngựa“马”trong thành ngữ tiếng Hán và tiếng Việt nhìn từ góc độ tri nhận Tạp chí Khoa học – Đại học Huế ISSN 2588–1213 Tập 127, Số 6C, 2018,Tr. 15–20; DOI: NGỰA“马”TRONG THÀNH NGỮ TIẾNG HÁN VÀ TIẾNG VIỆT NHÌN TỪ GÓC ĐỘ TRI NHẬN Phan Phương Thanh* Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế, 77 Nguyễn Huệ, Huế, Việt Nam Tóm ngữ là đơn vị ngôn ngữ chứa đựng văn hóa đậm nét của một dân tộc. Cùng với hệ thống từ vựng, thành ngữ là nguồn tư liệu phong phú góp phần làm nền tri thức của một dân tộc và còn có khả năng tích lũy các thông tin ngoài ngôn ngữ. Nếu ngôn ngữ là phương tiện của tư duy và phản ánh tư duy thì trong các đơn vị ngôn ngữ, thành ngữ là nơi dấu ấn của tư duy con người rõ nét kho tàng ngôn ngữ của hai dân tộc Hán – Việt, phần lớn đều có những thành ngữ liên quan đến con ngựa. Đằng sau kho tàng ngôn ngữ ấy tiềm tàng một nền văn hóa sâu sắc, phản ánh sự không giống nhau về thái độ, tình cảm của mỗi dân tộc đối với loài vật này. Nghiên cứu so sánh đối chiếu thành ngữ của các ngôn ngữ và chúng ta sẽ xác định được các điểm tương đồng và khác biệt về văn hóa giữa các dân tộc, đồng thời có thể sử dụng đặc trưng văn hóa hay các kiến thức nền về văn hóa để giải thích những điểm giống nhau và khác nhau trong thànhngữ của hai ngôn ngữ Hán – Việt. Từ , ngựa, tri nhận. 1. Đặt vấn đề Động vật là một phần của giới tự nhiên và là một phần quan trọng có liên quan mật thiết trong đời sống của con người. Trong ngôn ngữ của các dân tộc trên thế giới, phần lớn các lớp từ ngữ có liên quan đến thành ngữ, tục ngữ đều thể hiện các con vật và thông qua đó chúng còn tàng trữ một nền văn hóa phong phú. Từ lâu, ngựa không chỉ là một con vật giúp ích cho con người về chuyên chở hàng hóa và làm sức kéo mà còn là người bạn thân thiết và gắn bó trực tiếp với đời sống của người dân. Qua bao năm tháng, hình ảnh và đặc tính của con ngựa đã đi vào tâm thức người dân để rồi lời