tailieunhanh - tập san sản - phụ khoa: phần 2

nối tiếp phần 1, phần 2 tiếp tục với các nội dung: rubella và thai nghén; hội chứng hellp; đẻ khó do vai; sử dụng thuốc trong thai kỳ; nhiễm trùng hậu sản; một số phương pháp sàng lọc ung thư cổ tử cung; sử dụng vaccine phòng ngừa hpv/ ung thư cổ tử cung; xử trí thai lạc chổ; hội chứng buồng trứng đa nang; chẩn đoán và xử trí ban đầu đau bụng kinh; chẩn đoán u vú ở phụ nữ; tránh thai bằng phương pháp cho bú vô kinh; biện pháp tránh thai khẩn cấp. | tập san sản - phụ khoa: phần 2 RUBELLA VÀ THAI NGHÉN I. MỞ ĐẦU Rubella là bệnh nhiễm trùng gây ra bởi vius Rubela thuộc nhóm Rubivirus, một loại togavirus có bộ gen là một sợi ARN đơn, đăc trưng bởi sốt phát ban. Còn được gọi là bệnh sởi Đức (German measles) hay sởi 3 ngày vì đặc trưng là phát ban 3 ngày là hết. Nhiễm Rubella có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, ở trẻ em bệnh thường nhẹ, ở người trưởng thành bệnh có xu hướng có nhiều biến chứng. Tuy nhiên, khi mang thai, nhất là trong những tháng đầu thai kỳ, tình trạng nhiễm Rubella nguyên phát gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thai nhi vì có thể gây thai lưu, đặc biệt là hội chứng Rubella bẩm sinh (Congenital Rubella Syndrome) ở trẻ sơ sinh bao gồm các khiếm khuyết trong quá trình phát triển của tim, não, mắt, thính giác II. LÂM SÀNG Thường nhẹ nhàng và không rõ ràng, có tới 50% người bị nhiễm Rubella không hề có triệu chứng nào. - Thời kì ủ bệnh: 12 - 23 ngày, trung bình là 14 ngày. - Tiền triệu (trước khi phát ban 1 - 7 ngày): biểu hiện tương tự như cúm, người bệnh cảm thấy mệt mỏi, đau đầu, sốt, viêm kết mạc nhẹ, sưng hạch vùng sau tai, dưới cẩm, dưới cổ. Triệu chứng hô hấp thường nhẹ hoặc không có. - Phát ban: thường xuất hiện vài ngày sau khi sốt nhẹ. Ban bắt đầu mọc ở trán, mặt và lan xuống lưng, các chi. Ban có dạng dát sẩn nhỏ, màu đỏ nhạt hoặc hồng, gây ngứa và thường biến mất sau khoảng 3 ngày không để lại các vết thâm trên da. Tuy nhiên, ban thường ít khi mọc theo trình tự. Cần phân biệt ban do Rubella với ban do sởi, ban do sởi có màu đỏ, mọc dày và mịn, xuất hiện đầu tiên ở sau tai, lan ra mặt, cổ xuống thân mình, tứ chi trong 1 - 2 ngày, bệnh sẽ lui sau khi hết sốt, sau khi ban bay sẽ để lại các vết thâm trên da. Trong giai đoạn này, còn có thể gặp sưng đau các khớp cổ tay, khớp gối. III. ĐÁP ỨNG MIỄN DỊCH Kháng thể có thể phát hiện trong khoảng 14 - 18 ngày sau khi mắc bệnh Rubella, vào thời điểm phát ban xuất hiện, cả nồng độ IgM và IgG đều tăng nhanh. 152