tailieunhanh - Đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến mưa lớn vùng nam trung bộ và tây nguyên của việt nam theo các mô hình khí hậu toàn cầu khác nhau

Bài báo tập trung phân tích, đánh giá sự thay đổi của mưa 1, 3, 5, 7 ngày lớn nhất cho vùng Nam Trung Bộ và Tây Nguyên theo các kịch bản BĐKH trung bình () và cao (). Mười một mô hình khí hậu toàn cầu được sử dụng để mô phỏng biến động của mưa lớn dưới tác động của BĐKH. | BÀI BÁO KHOA HỌC ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU ĐẾN MƯA LỚN VÙNG NAM TRUNG BỘ VÀ TÂY NGUYÊN CỦA VIỆT NAM THEO CÁC MÔ HÌNH KHÍ HẬU TOÀN CẦU KHÁC NHAU Lê Thị Hải Yến1, Ngô Lê An1, Nguyễn Thị Thu Hà1, Ngô Lê Long1 Tóm tắt: Hiện nay, dưới tác động của Biến đổi khí hậu (BĐKH), các trận mưa lớn ngày càng xảy ra thường xuyên hơn. Kịch bản BĐKH cho Việt Nam cho thấy lượng mưa cực trị có xu thế biến động lớn, đặc biệt vùng Nam Trung Bộ và Tây Nguyên. Để làm rõ hơn về biến động của mưa lớn trong tương lai do tác động của BĐKH, bài báo tập trung phân tích, đánh giá sự thay đổi của mưa 1, 3, 5, 7 ngày lớn nhất cho vùng Nam Trung Bộ và Tây Nguyên theo các kịch bản BĐKH trung bình () và cao (). Mười một mô hình khí hậu toàn cầu được sử dụng để mô phỏng biến động của mưa lớn dưới tác động của BĐKH. Kết quả cho thấy lượng mưa 1, 3, 5, 7 ngày lớn nhất trong tương lai tính trung bình cả 11 mô hình có xu thế tăng trên toàn bộ khu vực nghiên cứu. Đa số các mô hình đều cho xu thế tăng nhưng mức độ rất khác nhau từ trên 0% cho đến 70-80%. Lượng mưa có sự biến động rất lớn tuỳ theo kịch bản, mô hình tính toán, dữ liệu đầu vào cũng như các phương pháp thu hẹp quy mô và hiệu chỉnh sai số. Vì vậy, khi sử dụng các kết quả mưa lớn theo kịch bản, cần có sự đánh giá cẩn thận, tham khảo thêm các mô hình và nghiên cứu khác để có độ tin cậy cao hơn. Từ khóa: Biến đổi khí hậu, mưa lớn, mô hình khí hậu toàn cầu, Nam Trung Bộ, Tây Nguyên. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ1 Trong các bài toán thuỷ văn thiết kế, lượng mưa cực trị bao gồm cả cường độ và thời đoạn là một trong những đối tượng cần được quan tâm, nhất là trong các bài toán liên quan đến dòng chảy lũ. Nghiên cứu trước đây cho thấy, các trận mưa lớn ngày càng xảy ra thường xuyên hơn do sự gia tăng nồng độ khí CO2 trong khí quyển (Gordon và nnk, 1992). Kịch bản Biến đổi khí hậu (BĐKH) cho Việt Nam được Bộ Tài nguyên và Môi trường công bố (Bộ Tài nguyên và Môi trường 2009, 2012, 2016) cho thấy nhìn chung cường độ mưa một ngày lớn nhất có .