tailieunhanh - Luận văn Thạc sĩ Triết học: Sự độc tôn Nho giáo dưới triều Nguyễn - nguyên nhân và ảnh hưởng đương thời của nó

Luận văn này trình bày nguyên nhân và nội dung cơ bản của sự độc tôn Nho giáo dưới triều Nguyễn, qua đó làm rõ ảnh hưởng của nó đối với xã hội Việt Nam từ năm 1802 đến năm 1919. Lận văn có thể làm tài liệu tham khảo trong nghiên cứu và giảng dạy lịch sử tư tưởng triết học Việt Nam thế kỷ XIX. | 1 viÖn khoa häc x· héi viÖt nam §¹i häc quèc gia hµ néi ViÖn triÕt häc Tr-êng §¹i häc khoa häc x· héi vµ nh©n v¨n T¹ V¡N L¢M Sù §éC T¤N NHO GI¸O d-íi TRIÒU NGUYÔN: NGUY£N NH¢N Vµ ¶NH H¦ëNG ®-¬ng thêi CñA Nã LuËn v¨n th¹c sÜ triÕt häc Hµ Néi - 2009 2 viÖn khoa häc x· héi viÖt nam §¹i häc quèc gia hµ néi ViÖn triÕt häc Tr-êng §¹i häc khoa häc x· héi vµ nh©n v¨n T¹ V¡N L¢M Sù §éC T¤N NHO GI¸O d-íi TRIÒU NGUYÔN: NGUY£N NH¢N Vµ ¶NH H¦ëNG ®-¬ng thêi CñA Nã Chuyªn ngµnh: TriÕt häc M· sè : 60 22 80 Ng-êi h-íng dÉn khoa häc: PGS. TS. TrÇn Nguyªn ViÖt Hµ Néi - 2009 3 MỞ ĐÇU 1. Tính cấp thiết của đề tài: Như chúng ta đều biết, để “Kế thừa các giá trị truyền thống của dân tộc và tiếp thu tinh hoa văn hoá của loài người Xây dựng nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, đáp ứng yêu cầu phát triển của xã hội và con người trong điều kiện đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập kinh tế quốc tế” như Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng đã chỉ ra, chúng ta cần phải phát triển và hoàn thiện tư duy lý luận. Song, theo : “Muốn hoàn thiện tư duy lý luận thì cho tới nay, không có một cách nào khác hơn là nghiên cứu toàn bộ triết học thời trước”[37; ]. Trong lịch sử tư tưởng triết học Việt Nam , tam giáo (Nho, Phật và Lão ̣ Trang) đóng vai trò quan trọng đối với sự hình thành phong cách tư duy cũng như những giá trị tinh thần khác thuộc các lĩnh vực đời sống xã hội. Trong đó, Nho giáo với tư cách trụ cột ý thức hệ của chế độ phong kiến Việt Nam hàng trăm năm, đã có ảnh hưởng rất lớn đến tiến trình lịch sử tư tưởng Viê ̣t Nam. Nho giáo ở Việt Nam thế kỷ XIX đã song hành cùng với những biến động lớn của đất nước. Nửa đầu thế kỷ XIX (từ khi nhà Nguyễn thành lập 1802, đến khi Pháp xâm lược 1858) là thời kỳ nhà Nguyễn củng cố quyền lực không chỉ bằng những biện pháp hành chính, mà cả về hệ tư tưởng mang tính ý thức hệ dựa trên nền tảng của Nho giáo nhằm thiết lập và duy trì trật tự xã hội. Đây là nguyên nhân căn