tailieunhanh - “Thể chế hóa” tranh chấp Biển Đông: phân tích lựa chọn chiến lược của ASEAN, Mỹ và Trung Quốc

Bài viết phân tích vai trò của quá trình “thể chế hóa” trong việc gìn giữ và xây dựng hòa bình tại vùng tranh chấp Biển Đông. Từ năm 2009 đến nay, những thể chế đã có như Tuyên bố ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC) hay Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS) đang gặp phải nhiều hạn chế và thất bại trong việc quy định hành động của các bên. Mời tham khảo để biết thêm nội dung chi tiết. | Taïp chí Nghieân cöùu vaø Phaùt trieån, soá 3-4 (110-111) . 2014 85 BIEÅN, ÑAÛO VIEÄT NAM “THEÅ CHEÁ HOÙA” TRANH CHAÁP BIEÅN ÑOÂNG: PHAÂN TÍCH LÖÏA CHOÏN CHIEÁN LÖÔÏC CUÛA ASEAN, MYÕ VAØ TRUNG QUOÁC Tröông Minh Huy Vuõ*, Vuõ Thaønh Coâng** I. Ñaët vaán ñeà Caùc ñoäng thaùi gaàn ñaây trong hoà sô tranh chaáp taïi Bieån Ñoâng ñang daáy leân lo ngaïi veà tình hình an ninh khu vöïc. Vieäc thieáu vaéng moät cô cheá phaùp lyù hieäu quaû trong vieäc quaûn lyù tranh chaáp ñöôïc xem laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân chính daãn ñeán caêng thaúng leo thang. Söï chaáp nhaän töông ñoái cuûa caùc beân tham gia Coâng öôùc Lieân Hieäp Quoác veà Luaät Bieån naêm 1982 (UNCLOS) ñöôïc xem laø moät trong nhöõng “truï coät phaùp lyù” ñeå quy ñònh vaø phaân xöû caùc haønh ñoäng cuûa caùc beân lieân quan. Tuy vaäy, UNCLOS laïi ñang gaëp phaûi nhieàu vaán ñeà khi söï dieãn dòch cuûa noù daãn ñeán nhieàu caùch hieåu khaùc nhau. Moät trong nhöõng vaán ñeà nan giaûi khaùc trong vieäc söû duïng UNCLOS - moät khuoân khoå phaùp lyù cho giaûi quyeát xung ñoät taïi khu vöïc Bieån Ñoâng laø söï khaùc bieät goùc nhìn giöõa caùc beân tham gia veà baûn chaát keát caáu töï nhieân ôû hai quaàn ñaûo Hoaøng Sa vaø Tröôøng Sa. Söï khaùc bieät goùc nhìn aûnh höôûng ñeán laäp luaän cuûa caùc beân trong vieäc xaùc ñònh caùc vuøng bieån coù theå ñöôïc yeâu saùch.(1) Döïa treân hoà sô baùo caùo chung Vieät Nam-Malaysia 2009 trình leân UÛy ban Ranh giôùi theàm luïc ñòa cuûa Lieân Hieäp Quoác (CLSC)(2) cho thaáy hai nöôùc naøy ñi gaàn vôùi quan ñieåm phuû ñònh quy cheá phaùp lyù cuûa ñaûo daønh cho caùc hoøn ñaûo taïi quaàn ñaûo Tröôøng Sa, ngay caû nhöõng hoøn ñaûo hai nöôùc naøy ñang quaûn lyù. Löïa choïn naøy ñoàng nghóa laø töø caùc ñaûo taïi quaàn ñaûo naøy khoâng theå ñoøi hoûi EEZ, maø chæ coù theå taïo neân moät vuøng laõnh haûi roäng hôn 12 haûi lyù nhö khu vöïc noäi thuûy. Ngöôïc laïi, vieäc khaúng ñònh laïi taám baûn ñoà yeâu saùch treân Bieån Ñoâng theo ñöôøng “chöõ U ñöùt ñoaïn” (ñöôøng .