tailieunhanh - Có phải giai thoại là một thể loại thuộc văn học dân gian không?

Hiện nay, có ba quan niệm khác nhau về vị trí của giai thoại, với sự trùng khớp khá thú vị: nhà nghiên cứu thuộc lĩnh vực nào thì xác định giai thoại thuộc lĩnh vực ấy. Sau khi phân tích các luận điểm, sự việc liên quan đến vấn đề đặt ra, liệt kê các bộ sưu tập giai thoại hiện hành, bài viết kết luận: giai thoại gồm nhiều bộ phận, nhiều loại, mỗi loại giai thoại cụ thể trước hết thuộc vào chỉnh thể liên quan, tiếp đó, thuộc vào hệ thống giai thoại, với tư cách là một loại hình văn hóa của dân tộc. | 108 Taïp chí Nghieân cöùu vaø Phaùt trieån, soá 5 (122) . 2015 COÙ PHAÛI GIAI THOAÏI LAØ MOÄT THEÅ LOAÏI THUOÄC VAÊN HOÏC DAÂN GIAN KHOÂNG? Trieàu Nguyeân* 1. Khaùi löôïc caùc söï nhìn nhaän veà vò trí cuûa giai thoaïi Caùc coâng trình nghieân cöùu, tìm hieåu veà giai thoaïi hieän raát moûng, ngoaøi hai baøi tieåu luaän “Giai thoaïi Vieät Nam: vaán ñeà caàn nghieân cöùu”, cuûa Vuõ Ngoïc Khaùnh (ñaët ôû ñaàu saùch Kho taøng giai thoaïi Vieät Nam) [2], vaø “Theå loaïi giai thoaïi”, cuûa Kieàu Thu Hoaïch (in trong Vaên hoïc daân gian ngöôøi Vieät: Goùc nhìn theå loaïi) [1], coù dung löôïng khaù lôùn, ñöôïc nhieàu nhaø nghieân cöùu chuù yù, caùc nghieân cöùu coøn laïi chæ döôùi daïng baøi vieát ngaén, hay lôøi noùi ñaàu cuûa boä söu taäp, muïc giai thoaïi trong töø ñieån. Ñeå tieän traû lôøi caâu hoûi “Coù phaûi giai thoaïi laø moät theå loaïi thuoäc vaên hoïc daân gian khoâng?”, coù theå khaùi löôïc caùc coâng trình nghieân cöùu veà giai thoaïi theo hai nhoùm: nhoùm coâng trình coù quan nieäm khoâng cho giai thoaïi laø moät theå loaïi thuoäc vaên hoïc daân gian; vaø nhoùm coâng trình quan nieäm xem giai thoaïi laø moät theå loaïi thuoäc vaên hoïc daân gian. Coù ñieàu, vaán ñeà ñaët ra thuoäc vaøo moät lónh vöïc coù phaïm vi roäng lôùn hôn, ñoù laø vò trí cuûa giai thoaïi: moãi loaïi giai thoaïi, giai thoaïi noùi chung, thuoäc vaøo caùc thöïc theå naøo (?). Vieäc xaùc ñònh vò trí cuûa giai thoaïi, theo ñoù, khoâng chæ traû lôøi caâu hoûi ñaët ra maø coøn giaûi quyeát haøng loaït caùc vöôùng maéc lieân quan khaùc. Baøi vieát naøy nhaèm thaùo gôõ vaán ñeà theo höôùng chung aáy. . Nhoùm coâng trình coù quan nieäm khoâng cho giai thoaïi laø moät theå loaïi thuoäc vaên hoïc daân gian (a) Traàn Thanh Maïi ôû baøi “Giôùi thieäu” taäp Giai thoaïi vaên hoïc Vieät Nam (Hoaøng Ngoïc Phaùch, Kieàu Thu Hoaïch, Nxb Vaên hoïc, Haø Noäi, 2000 - baûn in laàn ñaàu, cuõng cuûa Nxb Vaên hoïc, naêm 1965), ñaõ vieát: “Giai thoaïi vaên hoïc laø moät toång theå loaïi vaên hoïc .