tailieunhanh - Biến chứng lâu dài xạ phẫu gamma knife trong điều trị dị dạng động tĩnh mạch não

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài này nhằm phân tích các biến chứng lâu dài xảy ra trong vòng hơn 20 tháng sau xạ phẫu gamma knife (gamma knife radiosurgery: GKRS) cho dị dạng động tĩnh mạch não (arteriovenous malformations: AVMs) trong sọ. | Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012 BIẾN CHỨNG LÂU DÀI XẠ PHẪU GAMMA KNIFE TRONG ĐIỀU TRỊ DỊ DẠNG ĐỘNG TĨNH MẠCH NÃO Nguyễn Thanh Bình*, Nguyễn Phong**, Trần Quang Vinh***, Huỳnh Lê Phương** TÓM TẮT Mục tiêu: Tác giả phân tích các biến chứng lâu dài xảy ra trong vòng hơn 20 tháng sau xạ phẫu Gamma Knife (Gamma Knife Radiosurgery: GKRS) cho dị dạng động tĩnh mạch não (arteriovenous malformations: AVMs) trong sọ. Phương pháp: Các bệnh nhân bị AVM trong sọ đã được điều trị bằng GKRS và theo dõi ít nhất 20 tháng sau điều trị được chọn lọc để phân tích số liệu (401 trường hợp). Tất cả các bệnh nhân đều được theo dõi bằng phần mềm Access và xử lý số liệu bằng phần mềm R. Tuổi trung bình của bệnh nhân là 30,476 ± 13,48 (6-76), thể tích trung bình là 8,957 cm3 ± 13,257 (0,0187- 135,00 cm3), liều ngoại biên trung bình là 21,379 ± 3,04 Gy (range 13-26) thời gian theo dõi trung bình là 41,829 ± 13,59 tháng (21,43-72,67). Kết quả: Tắc nghẽn hoàn toàn dị dạng đạt được trong 362 trường hợp (90,3%), tắc nghẽn không hoàn toàn 39 (9,7%). Các biến chứng lâu dài được quan sát trong 25 trường hợp. Các biến chứng này bao gồm xuất huyết 9 trường hợp (2,25%), phù não và tạo nang 11 trường hợp (2,7%). Biến chứng tạo nang gặp trong 3 trường hợp. Gia tăng động kinh 4 trường hợp (1%), hẹp động mạch não giữa 1 trường hợp. Biến chứng lâu dài liên hệ với thể tích búi dị dạng (p < 0,0001) và vị trí bán cầu của AVMs (p< 0,01). Phù não và tạo nang có liên quan đến liều cao của điều trị GKRS (p <0,001), thể tích búi dị dạng lớn (P < 0,001), tắc nghẽn hoàn toàn (p< 0,01) và vị trí bán cầu của AVM (p < 0,05). Kết luận: Tắc nghẽn không hoàn toàn của búi dị dạng là nguyên nhân có liên hệ đến xuất huyết não muộn. Tắc nghẽn không hoàn toàn làm gia tăng nguy cơ xuất huyết não. Tuy nhiên vẫn làm giảm nguy cơ xuất huyết so với không điều trị. Liều điều trị cao và có các nhánh động nuôi di ngang qua búi dị dạng có thể làm gia tăng nguy cơ phù não và hình thành nang .