tailieunhanh - Về bản chất và yêu cầu của đào tạo thạc sĩ và tiến sĩ

Bài viết này chia sẻ các kinh nghiệm và thực tế tôi đã ít nhiều trải nghiệm trong hơn hai mươi năm qua khi tham gia đào tạo sau đại học cả ở trong và ngoài nước. Hy vọng có thể góp phần làm rõ hơn một số yếu tố và yêu cầu chung của đào tạo sau đại học. | Về bản chất và yêu cầu của đào tạo thạc sĩ và tiến sĩ Bài viết này chia sẻ các kinh nghiệm và thực tế tôi đã ít nhiều trải nghiệm trong hơn hai mươi năm qua khi tham gia đào tạo sau đại học cả ở trong và ngoài nước. Hy vọng có thể góp phần làm rõ hơn một số yếu tố và yêu cầu chung của đào tạo sau đại học. Trước hết xin được cùng nhắc lại các khái niệm học tập và nghiên cứu để làm cơ sở trao đổi. Tuy người làm nghiên cứu luôn phải lấy việc học làm nền tảng và việc học ở mức cao là học với phong cách nghiên cứu, hai khái niệm này khác nhau về bản chất. Học là quá trình từng cá thể hoặc tập thể chuyển tải các tri thức con người đã biết thành tri thức của riêng mình, còn nghiên cứu là quá trình các cá nhân và tập thể tìm và tạo ra các tri thức mới chưa được biết. Ai cũng biết việc giáo dục và đào tạo cho đến bậc cử nhân có bản chất là học, trong đó việc học ở bậc phổ thông nhằm để có các tri thức cơ bản cần cho cuộc sống và hoạt động của mỗi người, còn việc học ở bậc cử nhân (undergraduate) nhằm để có các tri thức chung về một nghề nghiệp hay lĩnh vực nào đó (thí dụ nghề tin học, chế tạo máy, quản trị kinh doanh, .). Do phải học nhiều môn, chương trình đào tạo bậc cử nhân chưa cho phép người học có các tri thức chuyên sâu. Đào tạo sau đại học (graduate) khác cơ bản với đào tạo cử nhân ở việc đi sâu vào các chuyên ngành, gồm hai bậc thạc sĩ và tiến sĩ, trong đó bản chất của đào tạo thạc sĩ là học còn bản chất của đào tạo tiến sĩ là nghiên cứu. Bàn về đào tạo thạc sĩ Mục tiêu và chương trình đào tạo phổ biến Khái niệm thạc sĩ và việc đào tạo thạc sĩ là tương đối mới trong hệ thống đại học của ta. Mục tiêu của việc học thạc sĩ là để người học nắm vững (lý tưởng là đến mức tinh thông, như nghĩa của chữ “master”) các tri thức của một chuyên ngành trong một nghề hoặc lĩnh vực nào đấy. Như vậy, chẳng hạn nói một người học thạc sĩ về tin học chỉ là cách nói chung để chỉ bậc học, còn thực sự người này thường chỉ có thể học sâu được một chuyên ngành nào đó của nghề tin học, .