tailieunhanh - Lựa chọn bộ chữ viết phục vụ giáo dục tiếng mẹ đẻ cho người Gia-Rai hiện nay

Bài viết này đề cập tới sự thay đổi chữ viết và việc lựa chọn bộ chữ viết hợp lí để giáo dục cho người Gia - rai hiện nay (cũng như trong tương lai), đặc biệt với việc dạy - học ngôn ngữ này ở trường Tiểu học (TH) hiện nay ở tỉnh Gia Lai nhằm góp phần bảo tồn và phát huy vai trò của ngôn ngữ và văn hóa Gia - rai hiện nay cũng như trong tương lai. | Số 9 (227)-2014 NGÔN NGỮ & ĐỜI SỐNG 71 NGÔN NGỮ VĂN HÓA DÂN TỘC THIỂU SỐ LỰA CHỌN BỘ CHỮ VIẾT PHỤC VỤ GIÁO DỤC TIẾNG MẸ ĐẺ CHO NGƯỜI GIA-RAI HIỆN NAY OPTIONS FOR WRITING SYSTEM SERVING MOTHER TONGUE EDUCATION FOR GIA-RAI PEOPLE ĐOÀN VĂN PHÚC (; Viện Ngôn ngữ học) Abstract: Writing system has a strong influence on language education and intelectual improvement for an ethnic or a nation. There are many factors influencing quanlity and effectiveness of mother tongue education for ethnic minorities in Vietnam. Gia-rai’s writing system has changed over the past 30 years. This caused difficulties for leaners. This article mentions the change of writing system of Gia-rai and suitable solution for the system serving mother tongue education for Gia-rai people today and tomorow, especially in primary educaton in Gia Lai province to preserve and develop role of language and culture of Gia-rai people at this time and in the future. Key words: writing system; mother tongue education. tra dân số và nhà ở 01/4/2009, ở Việt Nam hiện có 1. Mở ầu . Chữ viết là "hệ thống kí hiệu có tính quy ớc 411. 75 người Gia-rai cư trú tại 47/63 tỉnh, thành, dùng để ghi lại ngôn ngữ" [4, 139]. Chữ viết có tác mà tập trung đông nhất ở tỉnh Gia Lai với động rất lớn tới việc giáo d c ngôn ngữ, nâng cao người, chiếm 90,52% dân số người Gia-rai trên toàn trình độ dân trí cho một dân tộc, một quốc gia. Có rất quốc, và chiếm 34,23% dân số trong tỉnh(1). Họ cư nhiều nguyên nhân ảnh hưởng tới chất lượng, hiệu trú khá tập trung ở các huyện, thị xã phía nam và quả của việc giáo d c tiếng mẹ đẻ ( Đ) đối với cư đông nam, ắc, tây của tỉnh như: Chư S , Krông Pa, dân các dân tộc thiểu số (DTTS) ở Việt Nam, trong Ia Grai, Phú Thiện, Chư Prông, Ia Pa, Chư Pảh, Đức đó có người Gia-rai. Đó có thể là các nguyên nhân Cơ, Đắc Đoa, Ayun Pa, và thành phố Pleiku. các do đặc điểm cấu trúc ngôn ngữ, đặc điểm về phương tỉnh Kon um, Đắk Lắk thì m i nơi có tr n dưới vài ngữ, đặc điểm về chữ viết, về xã .