tailieunhanh - Đồng nghĩa và đồng sở chỉ - những điểm đồng nhất và khác biệt

Bài viết đưa ra quan niệm về hiện tượng đồng nghĩa, từ đó phân biệt nó với hiện tượng đồng sở chỉ - một hiện tượng ngôn ngữ được sử dụng rất phổ biến nhưng chưa được các nhà nghiên cứu ngôn ngữ thống nhất về cách hiểu. | Số 12 (230)-2014 NGÔN NGỮ & ĐỜI SỐNG 31 NGÔN NGỮ HỌC VÀ VIỆT NGỮ HỌC ĐỒNG NGHĨA VÀ ĐỒNG SỞ CHỈ NHỮNG ĐIỂM ĐỒNG NHẤT VÀ KHÁC BIỆT SYNONYMY AND CO-REFERENCE - SIMILARITIES AND DIFIRENCES NGUYỄN TÚ QUYÊN (TS; Đại học Sư phạm, Đại học Thái Nguyên) Abstract: Synonymy and co-reference have many characteristics in common; however, they should be considered as two distinctive language phenomena. Essentially, synonymy is considered in semantics research while co-reference is considered in language usage research. Accurate distinction of the two research areas will offer a more comprehensive perspective of the two linguistic phenomena which are commonly used in daily life and literary works. Key words: Synonymy and co-reference; similarities; diffirence. Hiện tượng đồng nghĩa (synonymy) “thuộc vào loại những vấn đề có tính chất “cổ điển” của ngôn ngữ học” [12, 67] và “không một cuốn sách ngôn ngữ học đại cương hay từ vựng - ngữ nghĩa nào lại không đề cập đến” [12,67]. Tuy nhiên, việc nhiều nhà nghiên cứu ngôn ngữ dành “tâm sức” cho nó chưa phải là đã đem đến một lời giải thoả đáng về hiện tượng ngôn ngữ này. Trong khuôn khổ của bài viết, chúng tôi không có ý định tìm hiểu một cách kĩ lưỡng về hiện tượng đồng nghĩa mà chỉ dừng lại ở việc đưa ra quan niệm về nó, từ đó phân biệt nó với hiện tượng đồng sở chỉ - một hiện tượng ngôn ngữ được sử dụng rất phổ biến nhưng chưa được các nhà nghiên cứu ngôn ngữ thống nhất về cách hiểu. 1. Quan niệm về hiện tượng đồng nghĩa và hiện tượng đồng sở chỉ Hiện tượng đồng nghĩa là một khái niệm có nội dung rộng khắp. “Nó có thể xảy ra ở khắp các cấp độ ngôn ngữ” [12,70]. Tuy nhiên, vấn đề được các nhà ngôn ngữ học quan tâm nhiều nhất chính là hiện tượng đồng nghĩa ở các đơn vị từ vựng. Có thể nói, đến nay chưa có một định nghĩa chính thức được giới ngôn ngữ học thống nhất về các đơn vị từ vựng đồng nghĩa. Đã có nhiều định nghĩa về vấn đề này. Xin xem: [3,197], [6,195], [12,96], [13,95], Nhìn chung, quan điểm về hiện tượng đồng nghĩa .