tailieunhanh - Ảnh hưởng của Cadmi đến hợp kim nhôm đồng Mangan

Hợp kim nhôm Al 4,8Cu 0,6Mn 0,2Ti khi thêm Cadimi (0,150 đến 0,288), đã tăng bền và ổn định tính chất cơ lý hơn, nhất là ở nhiệt độ tuy không tham gia vào các pha hoá bền cuả hợp kim, nhưng nhờ tác động cuả nó đến sự tồn tại và phân bố lỗ trống trong hợp kim Al – Cu – Mn sau khi tôi nên điều tiết được quá trình tiết pha hoá bền (CuAl2 - θ ) trong quá trình hoá già. | Science & Technology Development, Vol 13, - 2010 ẢNH HƯỞNG CỦA CADMI ĐẾN HỢP KIM NHÔM ĐỒNG MANGAN Nguyễn Duy Thông(1), Nguyễn Vinh Dự(2) (1)Trường Đại học Bách Khoa, ĐHQG-HCM (2)Trung tâm Nghiên cứu ứng dụng và dịch vụ KHKT (STC) (Bài nhận ngày 01 tháng 06 năm 2009, hoàn chỉnh sửa chữa ngày 22 tháng 04 năm 2010) TÓM TẮT: Hợp kim nhôm Al 4,8Cu 0,6Mn 0,2Ti khi thêm Cadimi (0,150 đến 0,288), đã tăng bền và ổn định tính chất cơ lý hơn, nhất là ở nhiệt độ tuy không tham gia vào các pha hoá bền cuả hợp kim, nhưng nhờ tác động cuả nó đến sự tồn tại và phân bố lỗ trống trong hợp kim Al – Cu – Mn sau khi tôi nên điều tiết được quá trình tiết pha hoá bền (CuAl2 - θ ) trong quá trình hoá già. Từ khóa: Ảnh hưởng của Cadmi đến hợp kim nhôm đồng Mangan 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Công nghiệp ngày càng phát triển thì nhu cầu về hợp kim nhôm bền nóng độ bền cao sử dụng trong các lĩnh vực hàng không, giao thông vận tải và đặc biệt là ngành chế biến và gia công các sản phẩm hữu cơ (chế biến dầu mỏ, tạo hình các sản phẩm cao su và các loại nhựa ) ngày càng nhiều. Các hợp kim nhôm bền nóng độ bền cao trong công nghiệp chủ yếu trên cơ sở hệ Al-Cu với hợp kim hóa bổ sung Mg, Mn và Li vì khi hợp kim hóa chỉ có pha tăng bền CuAl2 thì cơ tính sẽ giảm nhanh khi nhiệt độ trên 200oC, còn ở 3000C sự thải bền là 79% [1]. Việc hợp kim hóa thêm một lượng Mn nào đó sẽ tăng bền cho hợp kim ở nhiệt độ thường và giữ bền đáng kể khi nhiệt độ cao vì: 1. Ở trạng thái không cân bằng, lượng Mn trong dung dịch rắn lớn hơn so với trạng thái cân bằng. 2. Hệ số khuếch tán của Mn nhỏ sẽ thuận lợi cho sự tiết pha của dung dịch rắn quá bão hòa và hạn chế kết tụ pha tăng bền CuAl2. 3. Mangan là kim loại chuyển tiếp có khả năng tăng sự liên kết giữa các nguyên tử và giảm hệ số tự khuếch tán của nhôm. Việc biến tính hợp kim hóa bổ sung thêm Ti sẽ tăng bền cho hợp kim. Tổ chức đúc của hợp kim Al4,8Cu0,6Mn0,2Ti gồm các pha α, θ(CuAl2), T(Al12Mn2Cu) và TiAl3. Tổ chức sau khi tôi gồm pha α, T(Al12Mn2Cu) và .