tailieunhanh - Quan hệ Việt - Mỹ nửa đầu thế kỷ XIX

Bài viết Quan hệ Việt - Mỹ nửa đầu thế kỷ XIX trình bày: Những tiếp xúc đầu tiên giữa Việt Nam và Mỹ chỉ xảy ra vào năm 1787, cuối thế kỷ XVIII. Tuy nhiên, cũng có thể nói là quan hệ Việt - Mỹ là mối bang giao sớm nhất giữa hai quốc gia, khi chúng ta biết rằng Hoa Kỳ chỉ mới chính thức được thành lập trước đó khoảng một thập kỷ (1776),. . | TU UfU - BiNH CHlNH sCf U|U QUAN HE VIET - MY NUA DAU THE KY XIX NGUYfiNTHtTAHY* T rong lich sfl, so vdi nhiing mdi lien lac giao thUdng eua Viet Nam vdi cdc nUdc phUdng Tay khae, quan he Vigt My da dien ra muon mang hdn ca. Tfl nhflng nam dfiu t h i ky XVII, thdm chi ngay tfl cull the ky XVI, nhflng con tau biln chd nhflng giao si, thfldng nhan, nhd ngoai giao eac nfldc Bo Ddo Nha, Hd Lan, Anh, Phap da tflng lui tdi nhilu vflng Nam, Bdc ciia Dai Viet. Trong khi dd, nhiing tiep xiic dfiu tien gifla Vigt Nam va My ehi xay ra vdo ndm 1787, cuoi t h i ky XVIII. Tuy nhien, d mfit mdt khae, eiing ed t h i ndi la quan hg Vidt - My la moi bang giao sdm nhit gifla hai qufic gia, khi chflng ta bilt rang Hoa ky ehi mdi chinh thflc dfldc thanh lap trfldc dd khoang mfit thap ky (1776). vao ndm 1787, Hoang tfl Canh, con cua Nguyin Anh - Gia Long, da sang Paris cClng vdi giam mue Bd Da Lie, ngfldi dai dign dfldc Nguygn Anh uy quyin, nham dilu dinh vdi trieu dmh vua Phdp Louis XVI vl mit ban hiep Ude vidn trd. Luc nay, Thomas Jefferson, vi Bd trudng eua chinh phii My tai Phdp, ciing ed mat tai do. (Vl aau, Jefferson da trd thanh vi Tong thong thfl ba cua Hoa Ky, 1801 -1809). • PGS. TS. Dai hpc Quoc gia Hd Nli Jefferson da co cupc tilp xdc vdi vi hodng tfl tre tuoi Vigt Nam vd qua dl, de cdp din vide muln nhdp mot s i gio'ng lua chiu ban (dry rice ~ Ida kho) eua xfl Cochinchina [tdn ggi chi Vilt Nam thdi dd] dem sang trong tai bang South Carolina nude My. Ve vige ndy, Jefferson thudt l^i trong bfle thfl giii William Drayton thdng Sau ndm 1787: "6ng Poivre, quan chiie trai ehu d dao Isle of France [nay Id dao Maurice gfin Madagascar], khi di du lieh qua nhieu nUdc chau A, da ddc bigt quan tdm din nhiing loai gio'ng cdy cho vide canh nfing cua fing ta. Ong ndi vdi ehung tfii ring b xfl Cochinchina, ngudi dan trlng din 6 loai lua khae nhau, trong so dd cd 3 loai gilng lua nUdc, 3 loai giong Ma khfi trlng b nhiing viing dd't cao" (1). Cung trong bfle thu dd, Jefferson td y quyet