tailieunhanh - Thời gian kỳ ảo trong Liêu Trai Chí Dị

Là sản phẩm của trí tưởng tượng phong phú vào loại bậc nhất trong dòng truyện kỳ ảo thế giới, thời gian của Liêu Trai chí dị cũng đầy chập chờn mê hoặc như bất kỳ một yếu tố nghệ thuật nào của tác phẩm. Vừa là khách thể, vừa là chủ thể, vừa là công cụ nhưng đồng thời cũng vừa là sản phẩm, thời gian đã góp phần làm nên chủ đề tác phẩm. . | Đáng lưu ý là phần lớn những truyện có sự đầu thai, hóa kiếp của nhân vật đều có kết cấu đảo ngược về thời gian. Truyện diễn tiến theo dòng hồi cố của nhân vật, vì vậy sự việc diễn ra trước lại được kể sau và ngược lại. Ví dụ: Uông Khả Thụ trong truyện cùng tên có thể nhớ cả việc ba kiếp. Kiếp 1 là người (tú tài), kiếp 2 là ngựa, kiếp 3 là người (trẻ con), kiếp 4 là người (Uông Khả Thụ). Nếu theo trật tự thời gian tuyến tính thì kiếp 1 phải được kể trước, nhưng do nhân vật tự kể lại tiền thân của mình nên có sự xáo trộn, kiếp 4 lại được kể trước. Như vậy, thời gian kỳ ảo đã thực sự chi phối kết cấu mặc dù tác giả dân gian và nhà văn Bồ Tùng Linh không cố tình đảo lộn trật tự thời gian của truyện. Khi cho nhân vật tự kể về quá khứ của mình, điểm nhìn nghệ thuật sẽ di chuyển từ người kể chuyện "thượng đế" sang nhân vật, dẫn đến sự phá vỡ trật tự tuyến tính về thời gian - một hình thức đặc trưng của chuyện kể trung đại. Tuy nhiên, sự phá vỡ trật tự thời gian cũng như kết cấu truyện chỉ mới dừng ở mức "thô sơ", "tự phát", xuất phát từ mục tiêu tuần túy về mặt nội dung chứ chưa phải là một kiểu độüt phá trong thi pháp kết cấu truyện.

TỪ KHÓA LIÊN QUAN