tailieunhanh - Biến đổi và tăng quyền trong tín ngưỡng quan công ở Nam Bộ

Bài viết này vận dụng các lí thuyết tái cấu trúc, tăng quyền văn hóa trong nghiên cứu văn hóa để phân tích, diễn giải các quá trình giải kiến tạo, tái tạo và tăng quyền trong tục thờ Quan Công trong văn hóa Nam Bộ, qua đó đúc kết nguyên lí mang tính quy luật của giao lưu, tiếp biến văn hóa ở Việt Nam. | TẠP CHÍ KHOA HỌC TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRÀ VINH, SỐ 27, THÁNG 9 NĂM 2017 BIẾN ĐỔI VÀ TĂNG QUYỀN TRONG TÍN NGƯỠNG QUAN CÔNG Ở NAM BỘ CHANGE AND EMPOWERMENT IN THE CULT OF GUAN GONG IN SOUTHERN VIETNAM Nguyễn Ngọc Thơ1 Tóm tắt – Thực hành văn hóa là thể hiện và là phản ảnh của đời sống thực tế vào trong tâm thức và kinh nghiệm, là hệ thống tri thức, giá trị, niềm tin và chuẩn mực xã hội của cộng đồng, chính vì thế nó mang hơi thở của sự sống và có thể biến đổi cho phù hợp với nhu cầu thực tiễn. Xét riêng trong môi trường xã hội, thông qua các hiện tượng khuếch tán, giao lưu và tiếp biến văn hóa, các cộng đồng dân tộc không ngừng hoàn thiện và làm phong phú truyền thống văn hóa cùng hệ thống chuẩn mực xã hội, mục tiêu và động lực cho cuộc sống dân tộc mình. Trong nhiều cách tiếp cận và phương pháp tổ chức thực hành văn hóa khác nhau, biến đổi để tăng quyền văn hóa là quá trình tối ưu hóa quá trình hoàn thiện và phát huy chức năng, hiệu quả của thực hành văn hóa ấy. Giá trị cuối cùng được tạo ra là một dạng thức vốn xã hội đặc thù. Nghiên cứu này khảo sát quá trình du nhập, phát triển, biến đổi và tăng quyền văn hóa của một tín ngưỡng dân gian mang nguồn gốc Trung Hoa trong xã hội Việt Nam – tín ngưỡng Quan Công, trong đó nhấn mạnh quá trình và bản chất tín ngưỡng này khi thẩm thấu vào quá trình lịch sử chống ngoại xâm của nhân dân Việt Nam trong suốt hai thế kỉ qua để cộng gộp thêm những giá trị xã hội sâu sắc, trở thành một tín ngưỡng dân gian đặc thù, một dạng biểu trưng của giao lưu văn hóa đa tộc người ở Việt Nam, nhất là ở Nam Bộ. Bài viết này vận dụng các lí thuyết tái cấu trúc, tăng quyền văn hóa trong nghiên cứu văn hóa để phân tích, diễn giải các quá trình giải kiến tạo, tái tạo và tăng quyền trong tục thờ Quan Công trong văn hóa Nam Bộ, qua đó đúc kết nguyên lí mang tính quy luật của giao lưu, tiếp biến văn hóa ở Việt Nam. Từ khóa: Việt Nam, Quan Công, biến đổi, tăng quyền, văn hóa. Abstract – Cultural practice is a kind of expression and reflection of real .