tailieunhanh - Hoán dụ ý niệm bộ phận cơ thể người biểu trưng cho tâm trạng, tình cảm trong thành ngữ chứa yếu tố "đầu", "mặt", "mắt" trong tiếng Anh và tiếng Việt

Để làm rõ hơn về vai trò của hoán dụ ý niệm trong việc tạo nghĩa thành ngữ chứa yếu tố chỉ bộ phận cơ thể người, trong khuôn khổ bài báo này, sẽ lần lượt phân tích hoán dụ ý niệm "bộ phận cơ thể người biểu trưng cho tâm trạng, tình cảm" thông qua các thành ngữ tiếng Anh và tiếng Việt có chưa yếu tố "đầu", "mặt" và "mắt". . | số 10 168 -2009 NGÔN NGỠ DÔI SÓNG 19 AIGOAI NGỮ VỚIBÀN ngữ HOÁN DỤ Ý NIỆM BÔ PHẬN cơ THỂ NGƯỜI BIỂU THƯNG CHO TÂM TRẠNG TÌNH CẢM TRỌNG THÀNH NGỮ CHỨA YẾU Tố ĐẨU MẶT MẤT TIẾNG ANH VÀ TIẾNG VIỆT 1. Đặt vấn đề Trong thành ngừ. hoán dụ ý niệm cùng với ẩn dụ ý niệm dóng một vai trò quan trọng trong việc tạo nghĩa. Vai trò của hoán dụ và ân dụ ý niệm trong việc tạo nghĩa cho thành ngừ thường là kích hoạt những tri thức quy ước hình thành trong quá trình ý niệm hỏa thế giới và giúp cho các chủ thê giao tiếp suy ra nghĩa hàm ẩn dựa trên cơ sờ nghĩa tường minh. Có the nói hoán dụ ý niệm và ân dụ ý niệm chinh là cầu nối giúp chu thê giao tiếp dưa tri thức quy ước và kinh nghiệm vào quá trinh giãi mã nghĩa hàm ân cùa thành ngừ. Đê làm rõ hơn vai trò cùa hoán dụ ý niệm trong việc tạo nghĩa thành ngừ và góp phàn tìm hiểu thêm lớp thành ngừ chứa yếu tố chi bộ phận cơ thể người trong khuôn khổ bài báo này. chúng tôi sẽ lằn lượt phân tích hoán dụ ý niệm bộ phận cơ thế người biểu trưng cho tâm trạng tinh cảm thông qua các thành ngừ tiếng Anh và tiếng Việt có chứa yêu tô đâu mặt và mất . 2. Vai trò của ân dụ V niệm và hoán dụ ý niệm trong việc tạo nghĩa cho thành ngữ Theo phân tích của các nhà ngôn ngừ học tri nhận thi ẩn dụ dược định nghía là một công cụ mà thông qua nó nhùng trài nghiệm mơ hồ của cọn người dược ý niệm hóa dựa trên những trài nghiệm cụ thè hơn. Lakoff 1987 cho ràng khá nhiều trài nghiệm của chúng ta được tạo thành theo phương thức ân dụ thông qua một sô lượng hữu hạn các NGUYÊN NGỌC vũ TS ĐHSP Tp Hố Chí Minh lược đồ hình ành. chằng hạn như lược dồ hình ảnh về sự chứa đựng. Lược dồ hình anh này dược tạo ra bởi một vật chứa dựng có phía trong phía ngoài và dược xét trong một không gian ba chiều. Qua quá trinh kháo sát Lakotĩdã phát hiện ra ràng lược dồ hình anh về sự chứa dựng dược áp dụng theo phương thức ẩn dụ dối với một số lượng lớn các phạm trù ỷ niệm phi không gian. Ví dụ phạm trù ngôn ngừ. tình càm vốn có tính phi không gian nhưng vẫn dược niệm hóa thành vật .