tailieunhanh - Dấu ấn văn xuôi trong cấu trúc câu thơ Việt đương đại

Bài viết Dấu ấn văn xuôi trong cấu trúc câu thơ Việt đương đại trình bày: Thực tiễn sáng tạo thi ca sau 1975 cho thấy, dấu ấn văn xuôi đã in vào thơ thông qua việc thiết lập các mô hình cấu trúc mới của ngôn bản nghệ thuật,. . | DẤU ẤN VĂN XUÔI TRONG CẤU TRÚC CÂU THƠ VIỆT ĐƯƠNG ĐẠI NGUYỄN THANH TÂM Trường Đại học Sư phạm - Đại học Huế Tóm tắt: Thực tiễn sáng tạo thi ca sau 1975 cho thấy, dấu ấn văn xuôi đã in vào thơ thông qua việc thiết lập các mô hình cấu trúc mới của ngôn bản nghệ thuật. Sau những cuộc đối thoại, hoặc thầm lặng hoặc ầm ĩ, những lệch chuẩn của thơ đương đại so với thi pháp thơ truyền thống xuất hiện nhiều hơn. Có thể nói, những nét mới xét ở bình diện hình thể câu thơ là dấu hiệu bắt mắt nhất ghi nhận sự có mặt của chất văn xuôi trong cấu trúc thi ca. 1. MỞ ĐẦU Ra đời trong bầu không khí thực sự thoáng đãng, “không bị ràng buộc bởi những cấm kỵ dài dài”, thơ đương đại tạo nên ba dòng chảy: cách tân, đổi mới mạnh mẽ/ lặng lẽ cách tân trên cái nền truyền thống/ vẫn nặng lòng với những khuôn vàng thước ngọc xưa cũ. Tuy nhiên, dẫu đi theo hướng nào thì thơ Việt sau 1975 cũng đang vận động theo đúng tính chất động của thể loại. Không đơn giản là sự lặp lại những quy luật có tính loại hình, thơ đương đại đã mở cửa cho văn xuôi cộng cư trong “cương thổ” của mình. Từ đó, dấu ấn văn xuôi đã hằn lên trên tất cả các cấp độ của kết cấu thơ, trong đó phải kể đến bình diện cấu trúc câu thơ. 2. NHỮNG BIỂU HIỆN CHỦ YẾU CỦA DẤU ẤN VĂN XUÔI TRONG CẤU TRÚC CÂU THƠ VIỆT ĐƯƠNG ĐẠI . Khuynh hướng đẩy câu thơ đi theo trục ngang Ginsburg đã từng nói: "Đổi mới trữ tình là việc phá vỡ các mô hình mang tính quy phạm". Xét về mặt hình thể, cấu trúc ngôn từ văn xuôi rất khác biệt so với thơ. Nếu như thơ bị cố định trong những khuôn âm, khuôn luật nhất định thì câu văn xuôi thoát khỏi mọi ràng buộc. Không theo một cấu trúc nhất quán, câu văn xuôi được quyền "co duỗi" một cách tự nhiên mà không nề hà đến ranh giới dòng và câu. Tuy nhiên, xu hướng điển hình vận động trong thơ sau 1975 là sự hình thành những câu thơ tự do phóng túng hình hài. Nói cách khác, thơ đã thoát xác khỏi những ràng buộc của thơ cách luật để mở rộng về dung lượng từ ngữ: Những chiều xa quê tôi mong dòng sông nâng lên ngang .