tailieunhanh - Đô thị hóa và hệ thống kênh rạch: Những vấn đề đặt ra trong phát triển bền vững

Bài viết này tập trung tìm hiểu quá trình chuyển biến của hai dòng kênh Tàu Hủ-Bến Nghé và Nhiêu Lộc-Thị Nghè qua các thời kỳ dưới sự tác động của quá trình đô thị hóa thông qua tư liệu, quan sát, phân tích hình ảnh và bản đồ. | 81 CHUYÊN MỤC MÔI TRƯỜNG VÀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU ĐÔ THỊ HÓA VÀ HỆ THỐNG KÊNH RẠCH: NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA TRONG PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG (Trường hợp kênh Tàu Hủ-Bến Nghé và Nhiêu Lộc-Thị Nghè, Thành phố Hồ Chí Minh) VÕ DAO CHI TRẦN QUANG ĐẠO Hệ thống kênh rạch ở Sài Gòn - TPHCM đã thay đổi rất nhiều qua thời gian theo mục đích sử dụng của con người cũng như các chính sách ở từng giai đoạn lịch sử. Một số dòng kênh đã biến mất, bị ô nhiễm hoặc hạn chế chức năng vốn có của chúng. Bài viết này tập trung tìm hiểu quá trình chuyển biến của hai dòng kênh Tàu Hủ-Bến Nghé và Nhiêu Lộc-Thị Nghè qua các thời kỳ dưới sự tác động của quá trình đô thị hóa thông qua tư liệu, quan sát, phân tích hình ảnh và bản đồ. Hai chức năng chính của hai dòng kênh hiện nay là thoát nước và tạo cảnh quan đô thị, trong đó kênh Tàu Hủ-Bến Nghé đặc biệt nổi bật với chức năng giao thông vận tải, là tiềm năng cho hoạt động du lịch trên sông với việc khai thác các giá trị lịch sử và văn hóa. Bên cạnh đó, bài viết cũng thảo luận về sự tác động của quá trình đô thị hóa lên hệ thống đường thủy nội địa thông qua việc phân tích ba yếu tố cơ bản của phát triển bền vững bao gồm kinh tế, môi trường và văn hóa xã hội. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Hệ thống sông, kênh rạch có vai trò rất quan trọng đối với sự hình thành Võ Dao Chi. Thạc sĩ. Trung tâm Nghiên cứu Môi trường, Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ. Trần Quang Đạo. Kỹ sư. Trường Đại học Giao thông Vận tải Thành phố Hồ Chí Minh. và phát triển của đô thị. Chúng là hệ thống đường thủy nội địa thúc đẩy “sự phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm an ninh, quốc phòng và góp phần giao thương với một số quốc gia lân cận” (Cục Đường thủy nội địa Việt Nam, 2014). Bên cạnh công năng vận tải, hệ thống sông, kênh rạch còn phục vụ cho những mục đích phát triển khác 82 VÕ DAO CHI - TRẦN QUANG ĐẠO – ĐÔ THỊ HÓA VÀ HỆ THỐNGp nhau của đô thị. Trong đó, các chức năng phòng chống lũ lụt, cải tạo đất, thoát nước, tưới tiêu, tạo cảnh quan, được đánh giá là rất quan trọng để phát triển không gian .