tailieunhanh - Từ Hán Việt trong thơ Trần Tế Xương

Trong thơ Nôm Trần Tế Xương (Tú Xương), từ Hán Việt xuất hiện với số lượng tương đối ít, tần số thấp, phần lớn là những từ đã được Việt hóa hoàn toàn. Tuy không phải là bộ phận từ ngữ chủ đạo, nhưng dưới bàn tay sử dụng ngôn ngữ điêu luyện, tài hoa của Tú Xương, lớp từ ngữ này vẫn mang lại nhiều giá trị thẩm mỹ độc đáo, bất ngờ cho thơ ông, trong đó, tiêu biểu là các giá trị hiện thực, giá trị trữ tình và giá trị trào phúng. | 44 CHUYÊN MỤC VĂN HỌC - NGÔN NGỮ HỌC - NGHIÊN CỨU VĂN HÓA - NGHỆ THUẬT TỪ HÁN VIỆT TRONG THƠ TRẦN TẾ XƯƠNG PHẠM TUẤN VŨ NGUYỄN THỊ HƯƠNG LÀI Trong thơ Nôm Trần Tế Xương (Tú Xương), từ Hán Việt xuất hiện với số lượng tương đối ít, tần số thấp, phần lớn là những từ đã được Việt hóa hoàn toàn. Tuy không phải là bộ phận từ ngữ chủ đạo, nhưng dưới bàn tay sử dụng ngôn ngữ điêu luyện, tài hoa của Tú Xương, lớp từ ngữ này vẫn mang lại nhiều giá trị thẩm mỹ độc đáo, bất ngờ cho thơ ông, trong đó, tiêu biểu là các giá trị hiện thực, giá trị trữ tình và giá trị trào phúng. 1. MỞ ĐẦU Trong bài viết Nhà thơ Trần Tế Xương, Nguyễn Văn Hoàn có một nhận định: “Sức mạnh của thơ Tú Xương còn ở tài sử dụng ngôn ngữ. Kế tục thiên tài của Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương, Nguyễn Công Trứ,L Tú Xương cùng với Nguyễn Khuyến là bậc thầy về tài vận dụng ngôn ngữ dân tộc. Ngôn ngữ trong thơ văn Tú Xương giản dị mà giàu hình ảnh, chính xác mà linh hoạt, sắc bén”. Thành tựu lớn nhất của ngôn ngữ thơ Tú Xương vẫn thuộc về lớp từ ngữ Việt “bắt nguồn từ ngôn ngữ quần chúng, ngôn ngữ của ca dao, tục ngữ” (Nhiều tác giả, 2001, tr. Phạm Tuấn Vũ. Thạc sĩ. Thành phố Quy Nhơn, Bình Định. Nguyễn Thị Hương Lài. Học viên cao học, Trường Đại học Quy Nhơn. 402). Từ đánh giá trên, có thể thấy lớp từ ngữ Hán Việt trong thơ ông còn ít được chú ý. Trong hơn 100 tác phẩm thơ Nôm để lại của Tú Xương, dễ nhận ra một điều, từ Hán Việt được sử dụng hạn chế đến mức tối đa (có những bài thơ chỉ có một vài từ Hán Việt xuất hiện, như bài Ta chẳng ra chi từ Hán Việt chỉ có 2/56 chữ [kiệu 轎, ông 翁]; bài Đi hát mất ô: 2/56 chữ [canh 更, tình 情]; bài Đêm dài: 4/56 chữ [tỉnh 醒, tuyết 雪, canh 更, hoa 花];L). Thế nhưng không vì số lượng ít mà vai trò của lớp từ Hán Việt trong thơ Tú Xương trở nên mờ nhạt. Có thể nói, bằng tài năng ngôn ngữ bậc thầy, nhà thơ đất Vị Xuyên biết cách để cho từ Hán Việt xuất hiện ở những lúc cần thiết, mang lại nhiều giá trị bất ngờ, độc đáo PHẠM TUẤN VŨ - NGUYỄN THỊ HƯƠNG LÀI – TỪ HÁN VIỆT TRONGL mà