tailieunhanh - Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Ngôn ngữ học: Hiện tượng ngắt lời trong giao tiếp tiếng Việt (đối chiếu với tiếng Anh)

Luận án nghiên cứu hiện tượng ngắt lời trong giao tiếp tiếng Việt có đối chiếu với tiếng Anh nhằm góp phần nghiên cứu lý luận về giao tiếp ngôn ngữ nói chung, giao tiếp ngôn ngữ liên văn hóa nói riêng; chỉ ra đặc điểm ngôn ngữ văn hóa về hiện tượng ngắt lời trong tiếng Việt và tiếng Anh; lý giải những nhân tố ngôn ngữ xã hội tác động đến hiện tượng ngắt lời trong giao tiếp giữa các nhóm người trong các cộng đồng giao tiếp, nhất là giữa các cộng đồng văn hóa khác nhau. . | Thứ nhất, về mức độ xuất hiện của các loại ngắt lời, ngắt lời cạnh tranh có số lượng lớn nhất cả trong tiếng Việt và tiếng Anh mặc dù số phần trăm của ngắt lời trong đoạn thoại bằng tiếng Anh cao hơn số phần trăm trong tiếng Việt (51,82% trong tiếng Anh so với 48,86% trong tiếng Việt). Về mức độ xuất hiện của ngắt lời cộng tác, trong tiếng Việt số lượng các ngắt lời cộng tác xuất hiện ít hơn trong tiếng Anh nhưng ở đây sự chênh lệch là không đáng kể giữa hai ngôn ngữ (31, 32% trong tiếng Việt so với 32,59% trong tiếng Anh). Trong các đoạn thoại, có thể thấy xu hướng người tham gia giao tiếp bằng tiếng Việt sử dụng ngắt lời trung tính nhiều hơn bằng tiếng Anh (20% trong tiếng Việt so với 15,59% trong tiếng Anh). Thứ hai, về tiểu nhóm của các loại ngắt lời cạnh tranh và cộng tác. Nhìn chung, những người tham gia giao tiếp trong các đoạn thoại bằng tiếng Việt và tiếng Anh đều có xu hướng sử dụng các ngắt lời cạnh tranh nhằm mục đích bày tỏ quan điểm và tìm kiếm thông tin. Có một sự khác biệt giữa mục đích ngắt lời nhằm thay đổi chủ đề giữa tiếng Việt và tiếng Anh. Trong khi người Việt có xu hướng sử dụng ngắt lời với mục đích này thì dường như điều này lại không đúng với người nói tiếng Anh (theo số liệu thống kê, số phần trăm ngắt lời nhằm thay đổi chủ đề trong các đoạn thoại bằng tiếng Việt nhiều hơn gấp đôi trong tiếng Anh). Có thể lý giải cho điểm khác biệt này là do người Việt ưa sự tế nhị, hài hòa trong giao tiếp khiến người nói có lối nói ‘