tailieunhanh - Ebook Thiền đạo: Phần 2 - NXB Thế giới

Phần 2 ebook gồm các nội dung chính: Nguyên lý và hành trì (“Không mà diệu”, “Ngồi yên lặng, vô sự”, Tọa thiền và công án, Thiền trong nghệ thuật). chi tiết nội dung tài liệu. | PHẦN 2 NGUYÊN LÝ VÀ HÀNH TRÌ Chương 1 “KHÔNG MÀ DIỆU” Bài thơ Thiền cổ nhất bắt đầu với những lời sau: Đạo lớn chẳng gì khó, Cốt đừng chọn lựa thôi. Quý hồ không thương ghét, Thì tự nhiên sáng ngời. Sai lạc nửa đường tơ, Đất trời liền phân cách! Chớ nghĩ chuyện ngược xuôi, Thời hiện liền trước mắt. Đem thuận nghịch chỏi nhau, Đó chính là tâm bệnh.(1) Mấu chốt không phải cố gắng đè nén cảm giác, nuôi dưỡng sự thờ ơ nhạt nhẽo, mà là nhìn thấu vọng tưởng phổ biến, tưởng có thể giành lấy cái vui thích hay tốt đẹp khỏi cái đau khổ hoặc xấu xa. Nguyên lý đầu tiên trong Đạo giáo là: Thiên hạ đều biết tốt là tốt, thì đã có xấu rồi. Đều biết lành là lành, thì đã có cái chẳng lành rồi. Bởi vậy, “có” với “không” cùng sinh, Khó và dễ cùng thành; Dài và ngắn cùng hình; Cao và thấp cùng chiều; . Trước và sau cùng theo.(2) Thấy được điều này nghĩa là thấy rằng cái tốt mà không có cái xấu giống như lên mà không xuống, đưa ra lý tưởng theo đuổi cái tốt cũng giống như cố gắng bỏ bên trái bằng cách liên tục rẽ phải. Làm vậy, người ta buộc phải đi quanh theo vòng tròn.(3) Logic trong điều này đơn giản đến nỗi người ta bị thôi thúc cho rằng nó quá đơn giản. Thôi thúc ấy càng mạnh hơn bởi nó đánh đổ ảo tưởng được nâng niu nhất trong tâm trí con người, đó là, theo thời gian, mọi thứ sẽ được làm cho ngày càng tốt hơn. Bởi nhìn chung người ta cho rằng nếu không phải vậy, cuộc sống con người sẽ mất hết ý nghĩa và động lực. Nếu không phải một cuộc sống liên tục đi tới, thì chỉ còn phương cách duy nhất là sự tồn tại đơn thuần, tĩnh tại và chết chóc, quá buồn và quá vô nghĩa đến nỗi người ta có thể tự tử. Chính ý niệm “phương cách duy nhất” này cho thấy tâm bị bó chặt ra sao trong mô thức nhị nguyên, nó khó có thể nghĩ gì ra ngoài tốt hay xấu, hoặc một sự trộn lẫn cả tốt và xấu. Nhưng Thiền là sự giải thoát khỏi mô thức này, và điểm khởi đầu có vẻ u ám của nó là hiểu sự ngớ ngẩn của chọn lựa, của toàn bộ cảm giác rằng cuộc sống sẽ được cải thiện đáng kể nếu liên tục chọn cái .