tailieunhanh - Mối quan hệ di truyền của một số quần thể chim yến sống ngoài đảo và trong đất liền ở Việt Nam

Trong bài viết này, chúng tôi sử dụng một phần gen Cytb thể để phân tích mối quan hệ di truyền giữa một số quần thể chim yến nhà và chim yến đảo. Đồng thời cũng tiến hành so sánh với các quần thể chim yến cùng loài trong khu vực phân bố của chúng để xác định nguồn gốc phát sinh của quần thể chim yến nhà làm tổ trong đất liền ở Việt Nam. | SINH 2015, 37(2): 228-235 Mối quanTAP hệ diCHI truyền củaHOC một số quần thể chim yến DOI: MỐI QUAN HỆ DI TRUYỀN CỦA MỘT SỐ QUẦN THỂ CHIM YẾN SỐNG NGOÀI ĐẢO VÀ TRONG ĐẤT LIỀN Ở VIỆT NAM Hồ Thị Loan1*, Nguyễn Giang Sơn1, Đặng Tất Thế1, Nguyễn Lân Hùng Sơn2 1 Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật, *htloanns@ 2 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội TÓM TẮT: Chim yến tổ trắng ăn được, Aerodramus fuciphagus (Thunberg, 1812), là loài tạo ra tổ hoàn toàn bằng nước bọt được con người khai thác với giá trị kinh tế cao. Trước năm 2003, ở Việt Nam chỉ ghi nhận một phân loài chim yến A. f. germani làm tổ trong hang trên một số đảo. Sau năm 2003, khoảng gần cặp chim yến được phát hiện sinh sống trong 10 ngôi nhà ở 7 thành phố của Việt Nam. Ngày nay, chim yến đến sinh sống trong nhà nuôi yến trên đất liền ở hầu hết các tỉnh từ Cà Mau trở ra Thanh Hóa. Kết quả phân tích trình tự một phần gen cytochrome b có chiều dài 606 bp của 43 mẫu chim yến cho thấy, các quần thể chim yến cư trú ngoài đảo (chim yến đảo) thuộc phân loài Aerodramus fuciphagus germani và chim yến làm tổ trong nhà ở đất liền (chim yến nhà) thuộc phân loài A. f. amechanus. Giữa hai phân loài này có sự khác biệt về di truyền trung bình 1,9%. So sánh phân tích di truyền cho thấy, quần thể yến nhà A. f. amechanus ở Việt Nam có sự tương đồng với các quần thể phân loài chim yến này ở Malaysia và Thái Lan. Kết quả này cho thấy khả năng có sự di cư của quần thể này từ vùng phân bố gốc lên dần phía bắc và tới Việt Nam. Từ khóa: Aerodramus fuciphagus, chim yến, gen cytochrome b, mối quan hệ di truyền. MỞ ĐẦU Chim yến tổ trắng ăn được hay yến hàng, Aerodramus fuciphagus (Thunberg, 1812), có 8 phân loài phân bố ở khu vực Đông Nam Á, đảo Hải Nam (Trung Quốc) và đảo Nicobar và Adaman của Ấn Độ [3]. Tổ của chim yến được làm hoàn toàn bằng nước bọt và được một số nước châu Á sử dụng như một thực phẩm bổ sung có giá trị kinh tế cao. Trước năm 2003 ở Việt Nam chỉ ghi nhận một phân loài .