tailieunhanh - Xác định phân bố mật độ trong đá móng theo mô hình giải bài toán ngược trọng lực 3D

Để góp phần khắc phục những hạn chế đó, trong phạm vi của bài báo, chúng tôi tiến hành nghiên cứu kết hợp tổ hợp phương pháp bóc lớp dị thường với việc giải bài toán ngược 3D theo phương pháp cực tiểu hóa phiếm hàm có điều khiển quá trình hội tụ nghiệm của Marquart [9], xây dựng thuật toán và chương trình máy tính xác định sự phân bố định lượng mật độ trong đá móng theo tài liệu dị thường trọng lực. | Tạp chí CÁC KHOA HỌC VỀ TRÁI ĐẤT 35(1), 47-52 3-2013 XÁC ĐỊNH PHÂN BỐ MẬT ĐỘ TRONG ĐÁ MÓNG THEO MÔ HÌNH GIẢI BÀI TOÁN NGƯỢC TRỌNG LỰC 3D ĐỖ ĐỨC THANH1, NGUYỄN KIM DŨNG2 E - mail: doducthanh2008@ 1 Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội 2 Viện Địa chất và Địa Vật lý Biển, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam Ngày nhận bài: 10 - 1 - 2013 1. Mở đầu Trong những năm gần đây, với sự phát hiện ra dầu trong đá móng tại các bể trầm tích thuộc phần đông nam của thềm lục địa, ngoài việc xác định độ sâu tới móng kết tinh, việc nghiên cứu cấu trúc bên trong móng, mà trước hết là nghiên cứu sự thay đổi mật độ của nó đặc biệt trở nên quan trọng và thu hút sự quan tâm của nhiều nhà địa vật lý trong nhiên, cho tới nay, sự phân bố mật độ của đá móng mới chỉ được xác định bằng các phương pháp tương quan [5]; việc xác định định lượng sự phân bố này bằng cách giải bài toán ngược theo phương pháp lựa chọn cũng mới chỉ dừng lại trong phạm vi bài toán hai chiều [5, 7] nên độ chính xác vẫn còn nhiều hạn chế. Để góp phần khắc phục những hạn chế đó, trong phạm vi của bài báo, chúng tôi tiến hành nghiên cứu kết hợp tổ hợp phương pháp bóc lớp dị thường với việc giải bài toán ngược 3D theo phương pháp cực tiểu hóa phiếm hàm có điều khiển quá trình hội tụ nghiệm của Marquart [9], xây dựng thuật toán và chương trình máy tính xác định sự phân bố định lượng mật độ trong đá móng theo tài liệu dị thường trọng lực. Thuật toán và chương trình xây dựng được tính toán thử nghiệm trên các mô hình 3D nhằm nghiên cứu khả năng áp dụng của phương pháp. 2. Cơ sở lý thuyết Khi xem dị thường trọng lực quan sát như là một trường tổng bao gồm dị thường gây ra bởi các ranh giới trầm tích, bởi sự thay đổi mật độ trong đá móng và sự thay đổi địa hình mặt Moho, việc giải bài toán ngược theo phương pháp lựa chọn nhằm xác định sự phân bố mật độ của đá móng trên cơ sở tính "bóc lớp" dị thường trọng lực gây ra bởi các ranh giới trầm tích phía trên và phần phông khu vực gây .