tailieunhanh - Tư duy triết lí trong truyện ngắn của Nguyễn Khải

Nguyễn Khải là nhà văn lớn của nền văn học Việt Nam hiện đại. Văn chương Nguyễn Khải có sức hấp dẫn riêng, là sản phẩm của tư duy đậm chất triết lí. Biểu hiện của tư duy triết lí trong sáng tác Nguyễn Khải thể hiện ở các phương diện nổi bật: Khả năng phát hiện vấn đề; Nhân vật hay triết lí và người kể chuyện tham gia tranh luận, triết lí. | TẠP CHÍ KHOA HỌC TRƯỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC - SỐ TƢ DUY TRIẾT LÍ TRONG TRUYỆN NGẮN CỦA NGUYỄN KHẢI Phạm Thị Xuân1 TÓM TẮT Nguyễn Khải là nhà văn lớn của nền văn học Việt Nam hiện đại. Văn chương Nguyễn Khải có sức hấp dẫn riêng, là sản phẩm của tư duy đậm chất triết lí. Biểu hiện của tư duy triết lí trong sáng tác Nguyễn Khải thể hiện ở các phương diện nổi bật: Khả năng phát hiện vấn đề; Nhân vật hay triết lí và người kể chuyện tham gia tranh luận, triết lí. Nguyễn Khải đã góp phần xây dựng và phát triển khuynh hướng triết lí cho nền văn chương Việt Nam hiện đại. Từ khóa: Nguyễn Khải, triết lí, Truyện ngắn. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Nguyễn Khải (1930 - 2008) cây bút văn xuôi từng làm say mê nhiều thế hệ độc giả những thập niên cuối của thế kỉ trước. Nhà nghiên cứu Vương Trí Nhàn từng cảm nhận về Nguyễn Khải: “Nhạy cảm như phụ nữ và dễ ngạc nhiên như trẻ em. Biết phanh phui phân tích lòng người như những nhà tâm lý, lại biết đặt ra những vấn đề cao siêu như những nhà triết học” [1]. Nguyễn Khải từng được ví là “Chế Lan Viên trong văn xuôi” bởi tư duy sắc sảo thích “khai những xung đột”, “phân tích lạnh lùng” để khái quát thành chân lý cuộc sống. Từ những sáng tác đầu tay đến những tác phẩm cuối cùng, Nguyễn Khải đã tạo ra một văn phong riêng thể hiện tư duy đậm chất triết lí. 2. NỘI DUNG Tư duy triết lí trong tác phẩm của Nguyễn Khải thể hiện ở nhiều cấp độ và phương diện của tác phẩm, song ở đây, bài viết tập trung khai thác một số phương diện nổi bật, bộc lộ tư duy triết lí đậm nét của nhà văn. . Khả năng phát hiện “vấn đề” Tính “vấn đề” mà Nguyễn Khải nhìn thấy và khai thác để rồi trở thành đề tài gây bất ngờ vì sự táo bạo trong tác phẩm của ông phần lớn là những vấn đề “cắc cớ”, nan giải không dễ thấy, thường khuất trong bóng tối, ở bên trong hoặc chìm lấp bởi những sự kiện đang nhận được nhiều sự quan tâm của chủ trương đường lối và xã hội. Nếu không phải là khả năng thiên phú thì nhà văn phải rèn luyện rất khổ công mới có năng 1 Chuyên viên Đài Phát thanh và .