tailieunhanh - Tình hình nhiễm metacercaria của sán lá phổi (paragonimus spp.) ở cua suối tại các tỉnh Bắc Trung Bộ

Việc mở rộng địa bàn điều tra, nghiên cứu sán lá phổi ở các tỉnh Bắc Trung Bộ là cần thiết, góp phần nghiên cứu sự đa dạng loài sán lá phổi ở Việt Nam, đồng thời cung cấp số liệu khoa học cho việc dự báo và phòng chống bệnh sán lá phổi ở người và động vật. | HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 4 TÌNH HÌNH NHIỄM METACERCARIA CỦA SÁN LÁ PHỔI (PARAGONIMUS SPP.) Ở CUA SUỐI TẠI CÁC TỈNH BẮC TRUNG BỘ PHẠM NGỌC DOANH, HOÀNG VĂN HIỀN, ĐỖ ĐỨC NGÁI, HỒ THỊ LOAN, NGUYỄN THỊ MINH, NGUYỄN THỊ LÊ Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật Sán lá phổi thuộc giống Paragonimus Braun, 1899 gây bệnh sán lá phổi (Paragonimiasis) ở người và động vật. Đây là giống có số lượng loài tương đối lớn. Dựa vào đặc điểm hình thái, khoảng 50 loài sán lá phổi đã được công bố. Tuy nhiên, dựa vào mối quan hệ tiến hóa phân tử, 20 loài trong số chúng được xếp vào synonym của các loài khác, khoảng 30 loài có hiệu lực (Blair et al., 1999). Ở Việt Nam, việc điều tra, nghiên cứu phân loại sán lá phổi mới được quan tâm từ năm 1995. Tuy nhiên, các cuộc điều tra mới tập trung thực hiện ở các tỉnh miền Bắc (Kino et al., 1995; Nguyễn Thị Lê và cs., 1997; Cao Văn Viên, 1997; Nguyễn Văn Đề và cs., 1998; Phạm Ngọc Doanh và cs., 2002). Cho đến năm 2006, chỉ có loài P. hetetrotremus được chứng minh là phân bố ở các tỉnh miền Bắc Việt Nam và gây bệnh sán lá phổi ở người và động vật (Hoa et al. 2006). Gần đây, Doanh et al. (2007, 2008, 2009a, 2009b) ti ếp tục điều tra ở các tỉnh miền Bắc đã phát hiện 4 loài sán lá phổi, đồng thời điều tra thăm dò tại xã Tà Long của tỉnh Quảng Trị, thuộc miền Trung Việt Nam đã phát hiện metacercaria của loài P. westermani ở cua suối với tỷ lệ nhiễm khá cao. Vì vậy, việc mở rộng địa bàn điều tra, nghiên cứu sán lá phổi ở các tỉnh Bắc Trung Bộ là cần thiết, góp phần nghiên cứu sự đa dạng loài sán lá phổi ở Việt Nam, đồng thời cung cấp số liệu khoa học cho việc dự báo và phòng chống bệnh sán lá phổi ở người và động vật. I. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Địa điểm nghiên cứu Điều tra tại một số địa điểm miền núi của 5 tỉnh thuộc vùng Bắc Trung Bộ, gồm: Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế, chưa điều tra tại Thanh Hóa. 2. Phương pháp nghiên cứu - Bắt cua suối tại các điểm nghiên cứu với số lượng